به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، ساخت پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس در سال ۱۳۸۵ كلید خورد اما تحریم ها گریبان این پالایشگاه را گرفت و ساخت آن در دولت های نهم و دهم در دوران تحریم به علت نبود تجهیزات و سرمایه كافی به كندی پیش رفت. بعد از برجام اجرای این طرح پالایشی شتاب گرفت و برخی واحدهای آن نظیر واحد تقطیر هم در سال ۹۵ به بهره برداری رسید.
با بهره برداری كامل از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، علاوه بر اینكه ایران از نظر تامین بنزین مورد نیاز كشور خودكفا می شود، به صادركننده بنزین هم تبدیل خواهد شد. فاز یك این طرح به همراه واحدهای یوتلیتی، مخازن و جانبی ۱۰ اردیبهشت ماه امسال با حضور رئیس جمهوری به بهره برداری و تولید مستمر رسیده است و هرچند تولید بنزین گاها با وقفه مواجه شده اما به طور كلی ۱۲ میلیون لیتر بنزین با استاندارد یورو ۴ به تولید بنزین كشور اضافه می كند.
قرار است با راه اندازی كامل این پالایشگاه روزانه ۳۶۰ هزار بشكه معیانات گازی با استفاده از خط لوله از عسلویه به این پالایشگاه منتقل شود و بدین ترتیب روزانه۳۶ میلیون لیتر بنزین، ۱۴ میلیون لیتر گازوییل و سه میلیون و ۳۷۰ هزار لیتر سوخت جت به میزان تولید فرآورده های نفتی كشور اضافه شود اما به نظر می رسد مشكلات مالی راه اندازی فازهای دو و سه این پالایشگاه را با مشكل مواجه كرده است.
روند ساخت و اتمام این پالایشگاه از دولت های قبل به دولت دوازدهم منتقل و به یكی از اولویت های وزارت نفت در دولت دوازدهم تبدیل شد. اولویتی كه به نظر می رسد مشكلات مالی گریبان تحقق یافتن آن را گرفته است.
زمزمه های مشكلات مالی اتمام این پالایشگاه از اواسط تابستان و زمانی كه مدیرعامل تاپیكو، از سهام داران پالایشگاه ستاره خلیج فارس، خواسته خود از دولت برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس را تخفیف در خوراك میعانات گازی عنوان كرد قوت گرفت.
درخواستی كه با پاسخ منفی وزیر رو به رو شد
محمد حسن پیوندی اعلام نمود انتظارداریم دولت اجازه دهد خوراك به جای قیمت فوب منهای ۵ درصد با قیمت فوب منهای ۱۰ درصد به این پالایشگاه تحویل شود تا منفعت بیشتری نصیب كشور شده و روند ساخت پالایشگاه هم سرعت گیرد. درخواستی كه یك ماه گذشته مجددا به این صورت مطرح شد كه طبق بند ۱۲ و ۱۳ قانون رفع موانع تولید حق این پالایشگاه است كه نسبت به پالایشگاه های دیگر از پنج درصد تخفیف بیشتری برخوردار شود. درخواستی كه بیژن زنگنه، وزیر نفت در جمع خبرنگاران به آن پاسخ منفی داد و گفت طبق قانون امكان فروش خوراك با تخفیف ۱۰ درصدی برای این پالایشگاه وجود ندارد.
پولی به ستاره داده نشد
همچنین مرتضی امامی، مدیرعامل سابق پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس در یك نشست خبری در مورد زمان تكمیل فازهای ستاره خلیج فارس توضیح داد: دو ماه گذشته اعلام كردیم فاز یك پالایشگاه تا آخر پاییز تكمیل شود اما این زمان به شرطی بود كه منابع مالی مورد نیاز پالایشگاه تامین شود. هم اكنون دو ماه گذشته و هیچ پولی به ما داده نشده است. با این حال سرعت عملیات اجرایی بدون تزریق هیچ پولی پنج برابر شده است. طبق پیش بینی های صورت گرفته فاز نخست تا آخر دی ماه، فاز دوم تا آخر سال ۹۷ و فاز سوم شش ماه بعد از تكمیل فاز دو تكمیل خواهد شد و به طور كلی در نخستین فصل سال ۹۸ به شرطی كه جریان نقدینگی مسائل حل شود پالایشگاه روی ظرفیت خواهد بود.
احتمال برگزاری مناقصه برای فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه خلیج فارس
از سوی دیگر عضو هیات مدیره تاپیكو از احتمال برگزاری مناقصه برای فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه خلیج فارس اطلاع داد و اظهار داشت: برای تامین منابع مالی تكمیل فازهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس روش های مختلفی پیشنهاد شده كه یكی از آن ها این است كه فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه ستاره خلیج فارس به مناقصه گذاشته شود. این مناقصه ممكن است داخلی یا خارجی باشد، اما این روش فعلا در حد یك مذاكره است.
به گفته اسلام خسروی، پالایشگاه ستاره خلیج فارس مبلغ ۱۰۰ میلیارد تومان از یكی از بانك ها تامین مالی كرد. این ۱۰۰ میلیارد وامی بوده كه از بانك سامان به ضمانت تاپیكو دریافت شده است. اگر تخفیفات لازم برای خرید خوراك به این پالایشگاه داده شود، سهامداران رغبت بیشتری برای تامین سرمایه باقی مانده خواهند داشت. همینطور می توان از منابع صندوق توسعه ملی بهره برد.
وی اضافه كرد: روشی دیگری كه برای تامین منابع مالی پالایشگاه ستاره خلیج فارس مطرح شده، اما هنوز به نتیجه قطعی نرسیده این است كه فازهای ۲ و ۳ پالایشگاه ستاره خلیج فارس به مناقصه گذاشته شود. این مناقصه ممكن است داخلی یا خارجی باشد، اما این روش فعلا در حد یك مذاكره است.
معاون مالی و تامین منابع و عضو هیات مدیره تاپیكو پیش از این به ایسنا گفته بود سرمایه ثبتی این پروژه ۲۵۰۰ میلیارد تومان بوده كه البته تابحال سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون یورو با استفاده از صندوق توسعه دریافت و صرف شده است. برای ادامه راه حدود ۷۰۰ تا یك میلیارد یورو دیگر لازم است كه برای تامین آن چند راه وجود دارد. برای جذب این سرمایه یا سهامدار جدید به سهامداران اضافه خواهد شد یا سهامداران قبلی سرمایه خویش را افزایش خواهند داد و یا مبحث مجددا در صندوق توسعه مطرح می گردد تا این وجه با استفاده از این صندوق تامین شود. ممكن است راه چهارم مذاكره با سرمایه گذاران خارجی و قرار گرفتن آنها در كنار ما باشد. البته فعلا با سرمایه گذاران خارجی مذاكره ای صورت نگرفته است.
تجربه ستاره خلیج فارس تكرار نشود
امیدواری درمورد اتمام پالایشگاه خلیج فارس درحالی وجود دارد كه عباس كاظمی، مدیرعامل سابق شركت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی هفته گذشته در مراسم معرفی مدیرعامل جدید برای این شركت نسبت به تكرار تجربه هایی مانند پالایشگاه ستاره خلیج فارس اخطار داد و با اشاره به شركت ملی مهندسی و ساختمان نفت به عنوان شركتی كه ۱۴ پالایشگاه در داخل و خارج كشور راه اندازی كرده، اظهار داشت: باید از ظرفیت های این شركت بیشتر استفاده گردد تا تجربه هایی مانند پروژه پالایشی ستاره خلیج فارس تكرار نشود.
همچنین در مراسم مذكور زنگنه و علیرضا صادق آبادی، مدیرعامل جدید شركت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی تكمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس را یكی از مهم ترین اولویت این شركت در دوران مدیریت جدید عنوان كردند.
امیدواری وزیر از توجه تامین اجتماعی به ستاره خلیج فارس
زنگنه در این مراسم در مورد فرآیند تكمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس، اظهار نمود: این پالایشگاه هم اكنون بنزین تولید می كند. دو واحد بعدی باید راه اندازی شوند كه این مورد باید توسط سهامداران پیگیری شود. ما هم در حال پیگیری هستیم، اما سهامدار اصلی این پالایشگاه تامین اجتماعی است. مدیریت تامین اجتماعی برای سومین بار تغییر كرد و امیدوارم مدیریت جدید به این مورد بپردازد.
بر اساس این گزارش شركت سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیكو)، شركت ملی پخش و پالایش فرآورده های نفتی و صندوق بازنشستگی صنعت نفت سهام داران پالایشگاه ستاره خلیج فارس هستند.