همه چیز درباره صادرات برق ایران
خبرگزاری نفت و گاز: ایران ظرفیت و پتانسیل های بسیاری در صنعت برق دارد كه همین مساله باعث شده چشم خیلی از كشورهای همسایه به قابلیت های ایران در این بخش باشد، اما در این بین، چالش هایی نیز از گذشته وجود داشته كه از آن جمله می توان به عدم دریافت بموقع هزینه صادرات و عدم دخالت جدی بخش خصوصی در این مهم اشاره نمود.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، باتوجه به سرمایه گذاری هایی که در صنعت برق طی سال های گذشته شده، ایران امکان تبادل انرژی با همه همسایگانی که با آنها مرز زمینی دارد برخوردار است؛ از گوشه جنوب شرقی، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان و ترکیه، ما امکان تبادل داریم؛ یعنی می توانیم هم صادرات و هم واردات داشته باشیم. از سویی نیز صادرات برق منبع تامین ارز برای وزارت نیرو است. بخش برق ما سالانه حدود ۱.۲ میلیارد دلار نیازهای ارزی دارد. این نیازها به معنای تجهیزات لازم، قطعات یدکی و لوازم و چند واحد از نیروگاه هاست که برمبنای مصوبات شورای اقتصاد به صورت B.O.T اجرا شده و ما خرید ارزی از آنها داریم. این عددی است که در سال باید تامین نماییم تا چرخ این صنعت بچرخد.
از سال ۲۰۰۴ میلادی صادرات برق به عراق داریم
علاوه بر این در ارز هم به میزان زیادی متکی به صادرات هستیم و یکی از بزرگترین مشتری های ما عراق است. ایران از سال ۲۰۰۴ میلادی صادرات برق به عراق دارد. البته سه، چهار سال اول به سبب تجهیزات محدود تبادل که وجود داشته، این رقم، رقم پایینی بوده اما از سال ۲۰۰۸ امکان وسیعی شامل چندین خط انتقال فراهم و قراردادهای یک ساله از اول ژانویه تا آخر دسامبر برای صادرات برق به عراق امضا شده است.
یک و نیم سال قبل توانستیم با وزارت برق عراق برنامه ای سه ساله را برای مشارکت در بازسازی و احیای صنعت برق این کشور به امضا برسانیم که بخش خصوصی ما در تعمیرات تجهیزات لطمه دیده و کاهش تلفات انرژی شبکه توزیع آنها فعال شوند و مشارکت کنند که این تلفات اندکی بیش از ۵۰ درصد است. ایران طرح های مختلفی را در برنامه همکاری سه ساله با عراق در نظر گرفته، یکی از آنها، این بود که تا زمانی که نیاز دارند و البته برای ما مقدور باشد صادرات برق به این کشور داشته باشیم و این مربوط به یک و نیم سال پیش است.
امضای قرارداد دو ساله در بخش برق با عراق
اما اتفاقی که امسال رخ داد این بود که طبق اعلام مسئولان، در ابتدای سال میلادی، طرف عراقی از امضای قرارداد برای سال ۲۰۲۰ عذر داشت و طبیعتا هم مربوط به موضوع استقرار دولت و ترتیب های اداری این کشور بود که باید داده می شود، مجوزهایی لازم بود که باید از دولت و نخست وزیر می گرفتند اما آن هم که برقرار شد، یک مقدار دیگرهم امضای قرارداد به تعویق افتاد؛ از این نظر که روی قیمت بحث داشتند و گاهی هم در صحبت ها و مصاحبه ها ذکر می شد که کشورهای دیگر پیشنهادهای دیگری را بهتر از پیشنهاد ایران به عراق داده اند و چنین بحث هایی در رسانه های مختلف منطقه ذکر می شد.
تا اینکه روز چهارشنبه هفته گذشته (۱۴ خرداد) وزیر نیرو هم برای تبریک به همتای عراقی که شروع مسئولیت و تصدی اش بود و هم برای مذاکره و نهایی کردن موضوع قرارداد و دیگر پروژه ها سفر یک روزه ای به عراق داشت و با تمام مقامات ارشد دولت عراق هم جلساتی انجام شد و نهایتا یک قرارداد دو ساله برای نخستین بار با عراق برای صادرات برق به امضا رسانده شد. تعرفه آن هم تعرفه ای است که از قبل بوده و تغییری نکرده است.
۵۰ درصد مطالباتمان را از عراق دریافت کردیم
آن طور که وزیر نیرو نیز اعلام نموده حدودا ۵۰ درصد مطالباتمان را از عراق دریافت کردیم و بین قسمتی از شرکت های بخش خصوصی ما که طلبکار صنعت برق بودند، توزیع شد و ۵۰ درصد دوم را هم وزیر دارایی عراق وعده کرده که در آینده نزدیک پرداخت گردد.
افزایش ۱۲۰ درصدی رشد خالص صادرات برق
بطور کلی میزان صادرات برق در کشور نسبت به گذشته افزایش داشته است، به شکلی که در سال ۱۳۹۸ شاهد افزایش ۱۲۰ درصدی رشد خالص صادرات برق بودیم، درواقع سیاست صنعت برق، توسعه صادرات خدمات فنی و مهندسی و همچون توسعه صادرات برق به کشورهای همسایه است، به شکلی که باتوجه به نیازهای که در منطقه وجود دارد و نیازمندی کشورهای همسایه، زیرساخت های لازم را برای توسعه انرژی فراهم می نماییم و برمبنای ظرفیت های موجود صادرات برق را پیش می بریم.
آغاز خرید ۲۵۰ مگاوات برق از ترکمنستان
طبق اعلام مسئولان حالا این ظرفیت وجود دارد که با افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان، پاکستان، ارمنستان، ترکیه و عراق تبادل انرژی داشته باشیم. هم اکنون در بعضی کشورها در طول سال و در بعضی کشورها در قسمتی از سال که نیاز به برق دارند، صادرات داریم که این یک منبع درآمد است که صنعت برق را می تواند سرپا نگه دارد و مردم در همه ساعات شبانه روز از این نعمت برخوردار باشند که باتوجه به این ظرفیت ها ضرورت توجه به مدیریت مصرف را نشان میدهد.
اخیرا تیز پس از چند سال قطع ارتباط تبادل انرژی با ترکمنستان، از سه شنبه شب، دو خط ما برق دار می شود و حدود ۲۵۰ مگاوات آغاز به خرید برق از این کشور می نماییم.
چرا بخش خصوصی در صادرات دخالت ندارد؟
اما در این بین یکی از گله های بخش خصوصی در این بین عدم دخالت آنها در موضوع صادرات است که اردکانیان در این زمینه گفته است بحث حاکمیت و تصدی بحث بسیار مهم و حائز اهمیتی است، منتها در جای خودش باید یاد شده قرار گیرد و از آن منظر نگاه نماییم و کار ما منحصر به سیاست گذاری باشد، تولید، عرضه و همه اینها می تواند خارج از مجموعه دولت صورت گیرد و ما بحثی هم از قیمت تکلیفی و پرداخت یک یارانه سنگین به بخش های مختلف همچون صنعت طبیعتا نخواهیم داشت.
وی افزود: قضیه صادرات به این معنا نیست که ما داریم در کار بخش خصوصی دخالت می نماییم. منشاء این کار خود دولت بوده است و دولت با ارتباط های دو جانبه چند منظوره با کشورهای همسایه چه از حیث واردات و چه صادرات انرژی تابع مسائل گوناگون و متنوعی می شود. ما اگر خودمان را از این عرصه کلا کنار بکشیم در آن زمان جوابگویی به تامین انرژی هم گرفتار نوسانات وسیعی می شود.
وزیر نیرو درباره ورود بخش خصوصی به صادرات برق با اعلان اینکه این در یک شرایط ایده آل، کار مطلوبی است و ما و بخش خصوصی باید به آداب این کار به نحو شایسته ای بپردازیم، اظهار نمود: وقتی با همتایان عراقی داشتیم مذاکره می کردیم و یک فهرستی از دلیلهای درخواست تخفیف را در قیمت برق شامل پیشنهاد قیمت های پایین تر از دیگر کشورها ذکر می کردند، یکی از موارد این بود که از بخش خصوصی هم یا به نام بخش خصوصی تماس گرفتند که ما اگر مجوز بگیریم مثلا n درصد زیر قیمت شرکت توانیر به شما برق می دهیم.
چنین بحث هایی بگفته وزیر نیرو در این چارچوب ها بحث های بسیار حساسی است؛ نباید به شکلی رفتار نماییم که همکاران صنعت برق این تلقی را بکنند که ۵ ماه تاخیر امضای قرار داد، ناشی از چنین تلقی هایی بوده است، اما اساسا در یک شرایط مطلوب و متعارف این بحث ها، بحث های قابل طرحی است که بتوانیم به موضوع انرژی در جایگاه صحیح خودش بپردازیم.
او همینطور تاکید کرده که نباید این گونه باشد که بخش عمده ای از یارانه ای که الان دولت به بخش انرژی می دهد نه در جیب مردم، مصرف کننده داخلی و نه حتی در جیب صنعتگر عمده ما در داخل کشور برود، بلکه این تبدیل به تعرفه ای شود که کشورهای وارد کننده محصولات صنعتی ما که آنرا به محصولات اعمال می کنند و ما می بینیم که رقم های وسیعی از یارانه انرژی ای که عملا به سبب برق ارزان در صنعت دارد عرضه می شود، نهایتا در خارج مرزها گیر بقیه می آید.
منبع: خبرگزاری نفت و گاز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب