حرکت اروپا و آمریکا به سمت بازی باخت باخت
خبرگزاری نفت و گاز: سه کشور اروپایی عضو برجام طی روزهای اخیر با چراغ سبز آمریکا در امتداد منافع مخالفان جهانی برجام یعنی رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای منطقه، قطعنامه ای را در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی مقابل ایران تصویب کردند که بنظر می رسد با تحولات پس از آن، شاهد شروع یک بازی ˮباخت ـ باختˮ در بحث برجام و کوشش های دیپلماتیک برای حل مسالمت آمیز مساله هسته ای باشند.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ۱۸ خرداد قطعنامه ارائه شده مقابل ایران توسط آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا را با ۳۰ رای موافق، ۲ رای مخالف (چین و روسیه) و ۳ رای ممتنع (هند، لیبی و پاکستان) تصویب کرد.
این قطعنامه از ایران می خواهد به سؤالات باقی مانده آژانس درباره ذرات اورانیوم پیدا شده در سه مکان هسته ای مورد بحث توضیح دهد.
این قطعنامه در حالی بگفته حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان "شتاب زده" صادر شد که مذاکرات فنی و پادمانی ایران و آژانس همچنان در جریان است و موضوع یک مکان مورد سوال نیز بررسی و حل و فصل شده است.
بر اساس نامه توضیحی ایران در رابطه با گزارش اخیر آژانس درباب سه مکان مورد بحث باقی مانده؛ در امتداد همکاری بیشتر با آژانس، ایران موافقت نمود تا در دو نوبت بیانیه های مشترک ۲۶ اوت ۲۰۲۰ و ۵ مارس ۲۰۲۲ را منعقد کند که مفاد آنها بطور کامل توسط جمهوری اسلامی ایران اجرا شده است.
بر اساس این نامه، ایران تاکید کرده است که تمامی مواد و کارهای هسته ای ایران بطور کامل به آژانس اعلام شده است و نظام راستی آزمایی بسیار قوی را پشت سر گذاشته است. لازم به ذکر است که در طول ۲۰ سال قبل بیشترین بازرسی های گسترده آژانس در ایران انجام شده است که گزارش اجرای پادمان آژانس در سال ۲۰۲۱ مؤید این مساله است بطوریکه بیان می دارد ۲۲ درصد از بازرسی های سراسر جهان در ایران انجام شده است در صورتیکه ایران تنها ۳ درصد از کل مؤسسات هسته ای تحت پوشش آژانس در سراسر جهان را داراست. جمهوری اسلامی ایران بطور قوی انتظار دارد تا آژانس گزارش خودرا در مورد کارهای راستی آزمایی در جمهوری اسلامی ایران به روشی حرفه ای و بی طرفانه بدون فشارهای سیاسی خارجی ارائه کند.
در بخش دیگری از این نامه آمده است که "آژانس با استناد به اطلاعات نامعتبر فوق، همه همکاریهای ایران با آژانس و کارهای شفاف صلح آمیز هسته ای ایران را بطور ناعادلانه تحت تاثیر قرار داده است. این رویکرد با همکاری گسترده ای که ایران با آژانس در اجرای قوی ترین نظام راستی آزمایی توسط آژانس در ایران اعمال می کند مطابقت ندارد. جمهوری اسلامی ایران بطور جدی در مورد تأثیرات منفی چنین نگاهی بر محیط سازنده کلی موجود در همکاری ها با آژانس هشدار می دهد.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرده بود که ایران متناسب با اقدام و اتفاقی که بیفتد پاسخ می دهد.
وی گفته بود که "ایران این اقدام را برخلاف دیپلماسی می داند و تصویب قطعنامه را سازنده نمی داند و معتقدیم که این اقدامات هم در راه کل همکاریهای ما با آژانس و هم مذاکرات اثرات منفی خواهد داشت و بانیان این قطعنامه باید بدانند هر چقدر هم این قطعنامه را شکلی معرفی کنند، از نظر ما اقدامی مردود است.
ایران در واکنش به این اقدام کشورهای اروپایی و آمریکا، دوربین های فراپادمانی آژانس در قالب برجام و همکاریهای داوطلبانه ایران را قطع کرد و به نصب سانتریفیوژهای پیشرفته سرعت داد.
حسین امیرعبداللهیان در موضع گیری اش اقدام آمریکا و کشورهای اروپایی را با هدف اعمال فشار به ایران برای گرفتن امتیازات بیشتر در میز مذاکره غیرمستقیم عنوان نمود.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: با وجود تبادل پیام ها بین ایران و آمریکا و پیشرفت گفت وگوها به یک باره طرف آمریکایی برای اعمال فشار مقابل ایران و گرفتن امتیازات بیشتر در میز مذاکره غیرمستقیم قطعنامه ای را ارائه نمود. ما طرف آمریکایی را از این کار برحذر داشتیم اما با اینحال آنها این قطعنامه را ارائه و صادر کردند.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، مذاکرات مستقیم میان ایران و ۱+۴ در اسفند ماه ۱۴۰۰ قطع شد با اینحال مذاکرات و رایزنی ها بطور تلفنی و رد و بدل پیام ها میان طرف های برجامی و ایران و آمریکا بطور غیرمستقیم در این سه ماه ادامه داشته است. عمده موانع بر سر راه هرگونه توافق و بازگشت به برجام میان ایران و آمریکاست. ایران آمریکا را به انفعال و بی عملی و نداشتن تصمیم سیاسی محکم برای بازگشت به برجام متهم می کند و از آن طرف آمریکایی ها تلاش می کنند با تعدادی از فشارهای سیاسی و اقتصادی همچنان از پذیرش تعهداتشان در قالب برجام و توافقات احیای این توافق شانه خالی کنند.
در این بین با شروع جنگ اوکراین و درگیری ها میان مسکو ـ کیف در عمل اروپا و آمریکا را وارد جنگی تمام عیار با روسیه کرد که بازتاب این رویداد را در مذاکرات هسته ای در وین شاهد بودیم. استمرار این بحران و بروز بحران های بعدی همچون انرژی و غذا در سطح اروپا و آمریکا این کشورها را با چالش مواجه کرد به نحوی که آنها هم تلاش نموده و دارند که از قبل مذاکرات وین و برجام برای خود و مشکلات پیش رو کلاهی ببافند.
برخی کارشناسان در این رابطه معتقدند، اروپا بدش نمی آید در وضعیت فعلی که با بحران غذا و انرژی رو به رو است و بحران اوکراین و روسیه هم طولانی شده است، بازار انرژی ایران را با احیای برجام فعال کند تا فشارها را از خود بکاهند. این در شرایطی است که اروپایی ها و نیز آمریکا حاضر به پرداخت هزینه این کار به ایران نیستند. به عبارتی می خواهند از آب بپرند اما پایشان خیس نشود!
آنها ایران را به درخواست های فرابرجامی متهم می کنند در صورتیکه تعدادی از تحریم های آمریکا مقابل ایران خصوصاً آنهایی که در زمان ترامپ به بهانه و اسامی مختلف غیر از هسته ای تصویب و اعمال شده است در عمل اجازه انتفاع ایران از لغو تحریم ها در قالب برجام را نمی دهد. مقامات ایران، خصوصاً دولت جدید تاکید دارند که احیای برجام نباید فقط اسمی باشد بلکه باید انتقاع سیاسی و اقتصادی از این توافق برای ایران نیز کامل و قابل دسترس باشد نه آنکه آمریکا روی کاغذ بگوید لغو کردم اما در عمل اتفاقی نیفتد.
در خوشبینانه ترین حالت باید اظهار داشت که اروپایی ها بر این تصور بودند، با ارائه و تصویب قطعنامه مقابل ایران در شورای حکام ولو با محتوای ضعیف سبب حرکت باردیگر ایران و آمریکا به سمت تعامل و توافق و بازگشت مستقیم به مذاکرات و در نهایت می شوند اما به نظر آنها انتظار واکنش قاطع ایران در قطع برق دوربین های فراپادمانی و سرعت دادن به نصب سانتریفیوژهای پیشرفته را نداشتند و با رایزنی ها و پیغام و پسغام اهتمام کردند مانع ایران از این اقدامات شوند. در صورتیکه از نظر ایران پاسخ "های، هوی" است.
برخی کارشناسان ایرانی بر این نظرند، سه کشور اروپایی و آمریکا با این اقدام در عمل زنگ اول بن بست کشاندن مذاکرات احیای برجام را به صدا درآوردند. در مذاکرات فنی و سیاسی بارها و بارها پیش آمده است که دو طرف ننوانستند به چاره ای برای مسایل شان دست یابند و مذاکرات طولانی شده است اما اقدامی که بر هم زننده میز مذاکرات و بسته شدن پنجره دیپلماسی باشد انجام نداده اند اما آنچه در رابطه با تصویب قطعنامه در شورای حکام از طرف آمریکا و نیز اروپا شاهد بودیم، بطور مشخص نشان میدهد که این کشورها نه فقط ابتکار و پیشنهادی برای حل و فصل مسایل ندارند یا ارائه نمی دهند، که کمر به مرگ برجام بسته اند.
پیش انداختن آژانس در این چارچوب برای اعمال فشار به ایران، تکرار بازی قبلا باخته از طرف اروپایی ها و آمریکاست. نه ایران، ایران ۲۰۰۵ است و نه این کشورها از قدرت و دربرگیرندگی گذشته برخوردار می باشند. ایران در سطح فنی و حقوقی دستاوردهای بزرگی داشته است و یک بازیگر تعیین کننده در این حوزه است. در مقابل ایران، سه کشور اروپایی هنوز وابسته و مطیع آمریکا و تحت سیاست و نفود رژیم اسراییل قرار دارند. کشورهای اروپایی که از ۲۰۱۸ با کوشش های زیاد دیپلماتیک برجام را از تعرض و خطرات ترامپ برحذر داشتند امروز با دست خودشان تیشه به ریشه آن می زنند. اروپایی ها از یک طرف مقابل ایران قطعنامه صادر می کنند و از جانب دیگر نماینده شان در مذاکرات برجامی را به جهت اینکه نخ نازک ارتباط میان ایران و ۱+۴ و ایران و آمریکا پاره نشود، جلو می اندازند اما این اقدامات تا وقتی اراده واقعی برای حل و فصل مساله نیست و این کشورها چشم شان را بر روی واقعیتی به نام " انتفاع ایران از برجام" بسته اند، راه به جایی نخواهد برد.
منبع: خبرگزاری نفت و گاز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب