بهشتی پور در هشتمین سال اجرای برجام تشریح كرد
موانع احیای برجام
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز، یک کارشناس مسایل بین الملل اظهار داشت: اگر برجام تا کنون اجرا نشده و مذاکرات بازگشت به نتیجه نرسیده ربطی به خواست دولت ندارد، این مسئله به خاطر انتظاراتی است که ایران در بازگشت به برجام داشت و طرف آمریکایی نخواست یا نتوانست آنها را تأمین کند، وگرنه ایران برای بازگشت به برجام آماده بود.
حسن بهشتی پور در گفتگو با ایسنا در رابطه با شروع هشتمین سال اجرای برجام در حالیکه این توافق برای مدت طولانی است که اجرا نمی شود؟ اظهار داشت: برجام با همه مشکلاتی که در اجرا دارد، همچنان خودش را به طرف های توافق تحمیل می کند. درست است که تعهدات اروپا و آمریکا اجرا نشد یا بخشی از آنها اجرا شد و تعهدات ایران هم پس از اردیبهشت ۹۸ به تدریج کم شد، اما این توافق بعنوان سند همکاری کشورها جهت کمک به عدم اشاعه هسته ای پابرجا می باشد و انتظار هر کدام از سوی ها هم احیای آن است اما بشکلی که خودشان می خواهند. هر کدام از کشورها کوشش می کنند با اهرم هایی که در اختیار دارند، طرف مقابل را به تغییر رفتار یا دادن امتیاز بیشتر وادار کنند.
وی افزود: حقیقت اینست که برجام هم اکنون در بدترین شرایط است و تا این حد تابحال گرفتار مسایل مختلف نبوده است. با همه اینها هنوز نباید از برجام قطع امید کرد، معتقدم زمینه برای احیای آن فراهم است.
این کارشناس مسایل بین الملل در رابطه با تأثیر مواضع تند مقامات آمریکایی در شش ماه گذشته در خصوص این که برجام در اولویت دیپلماسی آنها نیست؟ اظهار نمود: تمام این موضع گیری ها برای گرفتن امتیازات بیشتر نسبت به آن چیزی است که در برجام پیشبینی شده است. این که کدام طرف بیشتر کوتاه می آید یا امتیاز بیشتری می دهد قابل پیشبینی نیست، اما از مواضع آنها روشن است که انتظار دارند طرف ایرانی امتیاز دهد، این درحالی است که ایران هم منتظر است آمریکا علاوه بر اجرای تعهداتش، تضمین های لازم را بدهد.
بهشتی پور در پاسخ به این که دورنمایی برای بازگشت همه طرف ها به مذاکرات و ادامه مباحث در آینده نزدیک می بینید؟ اظهار داشت: همه چیز بستگی دارد به این که در مهار بحران اقتصادی و تحولات سیاسی ایران موفق شود یا خیر و این که طرف مقابل بخصوص آمریکا بیشتر از این در مقابل خواست های ایران مقاومت می کند یا نه.
وی در رابطه با تحلیل هایی مبتنی بر تغییر تیم مذاکره کننده و تأثیر آن بر روند کار تصریح کرد: بعید می دانم دولت آقای رییسی در نتیجه کار تاثیری داشته باشد. این مسئله و سیاست های کلی در سطح نظام مطرح است و به نظر همچنان سیاست مقاومت در مقابل ۱+۴ و آمریکا در برجام به قوت خود باقی است. حقیقت اینست که مذاکره کننده مجری سیاست هایی است که به او ابلاغ می شود. مذاکره کننده در طرح مسئله و دفاع از منافع نقش تعیین کننده دارد اما اساس کار به تیم ربطی ندارد. تا وقتی هنجارهای بین المللی که تعریف کردیم، تغییر نکند، به نتیجه متفاوتی نمی رسیم. اگر در سال ۲۰۱۵ توافق شد برای این بود که هنجارهای بین المللی ایران و آمریکا و غرب به هم نزدیک شدند؛ هر چند توافق ناقص بود اما آنچه به دست آمد قابل دفاع و انطباق بود اما هم اکنون به نظر اصلا قابل انطباق با هم و حتی نزدیک به هم نیستند.
این کارشناس مسایل بین الملل مهم ترین مشکل و مانع بر سر راه احیای برجام در یک سال قبل را انتظاراتی دانست که طرف ایرانی و آمریکایی در بازگشت به برجام داشتند و اضافه کرد: علاوه بر انتظارات، پیشبینی های غلط دو طرف هم مهم بود. ایران فکر می کرد به خاطر جنگ روسیه، نظام بین الملل به چالش کشیده می شود و نظام جدیدی شکل می گیرد و طرف های آمریکایی و اروپایی به خاطر بحران غذا و انرژی امتیاز بیشتری در مذاکرات به ایران می دهند و طرف های اروپایی و آمریکا هم فکر می کردند ایران به سمت تظاهرات و راهپیمایی کشیده شود می توانند در آن فضا امتیاز بیشتر بگیرند؛ اگر نگوییم غربی ها عامل اعتراضات و اغتشاشات در ایران بودند اما به شکل جدی فکر کردند که دست از مذاکرات بکشند و ببیند چه می شود و این پیشبینی هم اشتباه بود. دیدیم که نتیجه نگرفتند.
بهشتی پور با تکیه بر اینکه "برجام در کماست" اظهار داشت: معتقدم هنوز دو طرف اصلی توافق و هم دیگر طرف ها در بازگشت به برجام منافع دارند و باید تلاش شود که برجام از کما بیرون برود.
وی مواضع مقامات ارشد آمریکا در رابطه با مرگ برجام را نوعی "بازارگرمی" دانست و اظهار داشت: این مواضع برای اینست که طرف مقابل را به تکاپو اندازند تا فرصت را از دست ندهد. اما معتقدم برجام با همه مشکلاتی که دارد چون نیاز همه طرف هاست، زنده و ساری و جاری است. شاید برخی بگویند با هممه اینها بودن و نبودنش چه خاصیتی دارد؟ من می گویم، یک متن توافق شده است برای شروع کار بهتر از اینست که هیچ متنی در کار نباشد. هر وقت قرار باشد باردیگر از سر گرفته شود، مبنا برجام خواهد بود. این حرف ها که گفته می شود، برجام مرده است وجاهتی ندارد. دیدید که همین برجام دو بار آمریکا را در شورای امنیت در انزوای کامل قرار داد، اگر برجام مرده بود که این نتیجه را نداشت.
این کارشناس مسایل بین الملل در رابطه با تهدید مکانیسم ماشه یا ارجاع باردیگر پرونده ایران به شورای امنیت خاطرنشان کرد: فعال کردن مکانیسم ماشه موضوعی نیست که صرفاً برای ایران خطرناک باشد. طرف مقابل هم از فعال شدن این مکانیسم ضرر می کند. اگر ضرر نمی کردند چه دلیلی داشت مقابل آمریکا در شورای امنیت بایستند؟ آنها می دانند که چقدر وجود این توافق مهم می باشد. بعلاوه ایران رسما اعلام نموده که اگر مکانیسم ماشه فعال شود ایران هم واکنش متقابلش بیرون آمدن از ان پی تی خواهد بود و این به مراتب مسئله را پیچیده تر می کند. درست است این مکانیسم به نفع ایران نیست اما ایران هم دست و پا بسته نیست.
بهشتی پور در پاسخ به این که برخی بر این نظرند که بعید است مذاکرات تا پایان دولت آقای رئیسی از سر گرفته شود با تکیه بر این که عقل و خرد می گوید مذاکرات باید از سر گرفته شود اظهار داشت: کسانی که این حرف را می زنند، همان هایی هستند که می گویند مذاکرات برجام در دولت آقای رئیسی برای خالی نبودن عریضه انجام گرفت وگرنه اصلا این دولت نمی خواست این مذاکرات را ادامه دهد، اما من این را باور ندارم، برجام محصول جمهوری اسلامی ایران است و ربطی به دولت ها ندارد، اگر اجرا نشده به خاطر انتظاراتی است که ایران در بازگشت به برجام داشت و طرف آمریکایی نتوانست آنها را تأمین کند وگرنه ایران برای بازگشت به برجام آماده بود.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت کشورمان و فدریکا موگرینی، مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تاریخ ۲۷ دیماه ۱۳۹۴ با قرائت اطلاعیه ای مشترک، به صورت رسمی آغاز «روز اجرای» برجام را اعلام نمودند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب