متن كامل گزارش آمانو درباره اجرای برجام در ایران
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز یوكیا آمانو، مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی در چهاردهمین گزارش خود درباره اجرای برجام در ایران یك مرتبه دیگر تأیید كرد كه ایران به تعهداتش ذیل این توافق پایبند بوده است.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، متن كامل این گزارش در زیر می آید:
"شورای حكام آژانس بین المللی انرژی اتمی
GOV/2019/10
22 فوریه ۲۰۱۹
راستی آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت
گزارش مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی
A. مقدمه
۱. این گزارش مدیر كل به شورای حكام و به موازات آن به شورای امنیت سازمان ملل (شورای امنیت) در مورد اجرای تعهدات مرتبط هسته ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) و در مورد موضوعات در رابطه با راستی آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت است. این (گزارش) همینطور اطلاعاتی در مورد موضوعات مالی و مشورت ها و تبادل اطلاعات آژانس با كمیسیون مشترك بوجود آمده توسط برجام عرضه می دهد.
B. سابقه
۲. در تاریخ ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریكا [۱]، به همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (E3/EU+3) و ایران در مورد برجام توافق كردند. در تاریخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را به تصویب رساند كه در آن همچون از مدیر كل درخواست نمود كه «راستی آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران برای كل دوره تعهدات مورد اشاره در قالب برجام را بر عهده گیرد» ((GOV/2015/53 and Corr.1، para.8. در اوت ۲۰۱۵، شورای حكام به مدیر كل اجازه داد تا راستی آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران همان گونه كه در برجام پیش بینی شده را انجام داده و بر همین مبنا برای كل دوره تعهدات مورد اشاره در پرتو قطعنامه شماره ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید. شورای حكام همینطور اجازه داد كه آژانس با كمیسیون مشترك همچنان كه در سند GOV/2015/53 و اصلاحیه یك آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات كند.
۳. در دسامبر ۲۰۱۶ و ژانویه ۲۰۱۷ مدیركل نه (۹) سند [2]، كه از جانب همه اعضای كمیسیون مشترك تهیه و به تأیید رسیده و متضمن روشنگری هایی برای اجرای اقدامات مرتبط هسته ای ایران مندرج در برجام برای دوره زمانی آن بود را با كشورهای عضو در بین گذاشت.[۳]
۴. هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتكل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته ای ایران به شرح مندرج در برجام مبلغ ۹.۲ میلیون یورو در سال است. برای سال ۲۰۱۹ منابع مالی فرا بودجه ای برای مبلغ ۴.۰ میلیون یورو از ۹.۲ میلیون یورو لازم است [۴]. تا تاریخ ۲۰ فوریه ۲۰۱۹، مبلغ ۳.۱ میلیون یورو منابع مالی فرا بودجه ای برای تأمین هزینه فعالیت های در رابطه با برجام برای سال ۲۰۱۹ و بعد آن در دسترس می باشد.
C. فعالیت های راستی آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)
5. از تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته ای ایران را مطابق با مدالیته های تعیین شده در برجام [۵]، منطبق با رویه های پادمانی استاندارد آژانس و به روشی بی طرفانه و عینی راستی آزمایی و نظارت نموده است [۶]، [۷]. آژانس از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی مدیر كل [۸]، به شرح ذیل گزارش می دهد.
C.1. فعالیت های مربوط به آب سنگین و بازفرآوری
۶. ایران ساخت رآكتور تحقیقاتی آب سنگین اراك (رآكتور IR-40) را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نكرده است.[۹]، [۱۰] ایران قرص های اورانیوم طبیعی، میله های سوخت یا مجموعه های سوخت طراحی شده به صورت ویژه برای راكتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نكرده و همه قرص های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای ۳ و ۱۰). [۱۱]
۷. ایران به اطلاع رسانی به آژانس در مورد موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در كارخانه تولید آب سنگین (HWPP)[12] ادامه و به آژانس اجازه داده است كه بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده در HWPP نظارت كند (بند ۱۵). در تاریخ ۱۶ فوریه ۲۰۱۹، آژانس راستی آزمایی كرد كه این كارخانه در حال فعالیت است و این كه ذخیره آب سنگین ایران ۱۲۴.۸ متریك تن [۱۳] است. در طول دوره گزارش دهی ایران بیشتر از ۱۳۰ متریك تن آب سنگین نداشته است (بند ۱۴).
۸. ایران فعالیت های مربوط به بازفرآوری را در رآكتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید ایزوتوپ مولیبدن، ید و زنون (MIX) یا در هر تأسیسات اعلام شده دیگر به آژانس انجام نداده است (بندهای ۱۸ و ۲۱). [۱۴]
C.2. فعالیت های مربوط به غنی سازی و سوخت
۹. در كارخانه غنی سازی سوخت (FEP) در نطنز بیشتر از ۵۰۶۰ سانتریفیوژ IR-1 به صورت نصب شده در ۳۰ آبشار به شكل پیكره بندی شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام به صورت نصب شده وجود نداشته است (بند ۲۷). ایران هیچ سانتریفیوژ IR-1 را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار [۱۵] به منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای صدمه دیده یا خراب نصب شده در FEP خارج نكرده است. (بند ۲۹.۱)
۱۰. ایران به غنی سازی UF6 در FEP ادامه داده است. [۱۶] ایران غنی سازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد از اورانیوم ۲۳۵ انجام نداده است. (بند ۲۸)
۱۱. در بازه زمانی گزارش، كل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنی سازی شده ایران از میزان ۳۰۰ كیلوگرم UF6 غنی شده تا میزان ۳.۶۷ درصد اورانیوم ۲۳۵ (یا معادل آن در اشكال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است (بند ۵۶). میزان ۳۰۰ كیلوگرم UF6 معادل با ۲۰۲.۸ كیلوگرم اورانیوم است. [۱۷]
۱۲. تا تاریخ ۱۶ فوریه ۲۰۱۹، میزان اورانیوم غنی شده تا ۳.۶۷ درصد اورانیوم ۲۳۵ ایران ۱۶۳.۸ كیلوگرم بوده است. [۱۸] بر مبنای برجام و مصوبات كمیسیون مشترك. [۱۹]
۱۳. در كارخانه غنی سازی سوخت فردو (FFEP) بیشتر از ۱۰۴۴ سانتریفیوژ IR-1 در یك بال (واحد ۲) از تأسیسات مزبور قرار داده نشده است (بند ۴۶). در تاریخ ۱۹ فوریه ۲۰۱۹ آژانس راستی آزمایی نمود كه تعداد ۱۰۲۰ سانتریفیوژ IR-1 در شش آبشار نصب هستند. در همان تاریخ آژانس راستی آزمایی نمود كه ۱۰ سانتریفیوژ IR-1 در چارچوب طراحی موقعیت های ۱۶ سانتریفیوژ IR-1 نصب شده بودند [۲۰] و یك سانتریفیوژ IR-1 در یك موقعیت جداگانه نصب شده بود، [۲۱] به منظور انجام «تحقیق مقدماتی و فعالیت های تحقیق و توسعه در ارتباط با تولید ایزوتوپ های پایدار». [۲۲] [۲۳] ایران در بازه زمانی گزارش هیچ گونه غنی سازی اورانیوم یا فعالیت های تحقیق و توسعه مرتبط در این كارخانه انجام نداده و هیچگونه مواد هسته ای در كارخانه وجود نداشته است. (بند ۴۵)
۱۴. همه سانتریفیوژها و زیرساخت های مربوطه در انبار، تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده اند (بندهای ۲۹، ۴۷، ۴۸ و ۷۰). [۲۴] آژانس دسترسی منظم به ساختمان های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و كارخانه نیمه صنعتی غنی سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند ۷۱). آژانس كماكان دسترسی منظم به FFEP، همچون دسترسی روزانه در صورت درخواست داشته است. (بند ۵۱)
۱۵. ایران فعالیت های غنی سازی اش را در جهت برنامه بلندمدت غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی سازی خود به همان صورت عرضه شده به آژانس در تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ انجام داده است. (بند ۵۲)
۱۶. در تاریخ ۱۶ فوریه ۲۰۱۹ آژانس راستی آزمایی كرد كه كلیه میله های سوخت پرتودهی شده در TRR در ایران از میزان پرتودهی بالاتر از ۱ رم بر ساعت (در یك متر در هوا) برخوردار می باشند.
۱۷. ایران هیچكدام از تأسیسات اعلام شده را به منظور تبدیل مجدد صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیسات جدید بدین منظور به آژانس اطلاعی نداده است (بند ۵۸).
C.3. تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ
۱۸. هیچ اورانیوم غنی شده ای از راه فعالیت های تحقیق و توسعه انباشت نشده و غنی سازی تحقیق و توسعه ایران انجام شده با و بدون اورانیوم و با استفاده از سانتریفیوژها در قالب حدود تعریف شده در برجام بوده است (بندهای ۴۲-۳۲).
۱۹. ایران اظهارنامه های مربوط به تولید و موجودی لوله های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس عرضه كرده و اجازه راستی آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است ( بند ۸۰.۱ ). آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی containment and surveillance measures را انجام داده و راستی آزمایی كرده كه تجهیزات اعلام شده برای تولید لوله های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیت های مشخص شده در برجام استفاده شده اند (بند ۸۰.۲). ایران هیچ گونه سانتریفیوژ IR-1 را برای جایگزینی با آنهایی كه خراب شده یا از كار افتاده اند، تولید نكرده است. (بند ۶۲)
۲۰. همه لوله های روتور اعلام شده، بیلوزها و مجموعه های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی همچون آنهایی كه از روز اجرا تولید شده اند، تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته اند. (بند ۷۰) ایران با استفاده از فیبر كربن لوله های روتور تولید كرده كه توسط آژانس نمونه برداری و آزمایش شده و تمامی آنها تحت اقدامات نظارتی و مراقبتی containment and surveillance measures آژانس بوده است.[۲۵] [۲۶]
D. اقدامات شفاف سازی
۲۱. ایران كماكان به آژانس اجازه داده تا از نظاره گرها و مهر و موم های الكترونیكی آنلاین در زمینه غنی سازی استفاده نماید تا بدین وسیله وضعیت آنها در اماكن هسته ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع آوری خودكار ثبت سوابق اندازه گیری توسط ادوات اندازه گیری نصب شده آژانس تسهیل شود (بند ۶۷.۱). ایران بنا به درخواست آژانس نسبت به صدور روادید بلند مدت برای بازرسان منصوب آژانس اقدام و برای آژانس در اماكن هسته ای، محل كار مناسب فراهم و استفاده از محل كار در مكان های نزدیك سایت های هسته ای در ایران را تسهیل كرده است (بند ۶۷.۲).
۲۲. ایران كماكان به آژانس اجازه داده - تا از راه اقدامات مورد توافق با ایران، همچون از راه اقدامات مراقبتی و نظارتی containment and surveillance measures - بر تمامی كنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید شده در ایران یا به دست آمده از دیگر منابع و انتقال آنها به تأسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در اصفهان (بند ۶۸)، نظارت كند. همینطور ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر كردن آژانس جهت راستی آزمایی تولید كنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولید شده در ایران یا به دست آمده از هر منبع دیگری را عرضه كرده است (بند ۶۹).
E. سایر اطلاعات مرتبط
۲۳. ایران اجرای موقت پروتكل الحاقی موافقتنامه پادمان ها بر مبنای ماده 17 (b) پروتكل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آنرا ادامه می دهد. آژانس به ارزیابی اظهارنامه های ایران ذیل پروتكل الحاقی ادامه داده است و تحت پروتكل الحاقی دسترسی های تكمیلی به همه سایت ها و اماكن مورد نیاز برای بازدید در ایران داشته است. همكاری به موقع و فعالانه از جانب ایران در عرضه چنین دسترسی، اجرای پروتكل الحاقی را تسهیل و اعتماد را زیاد می كند.
۲۴. راستی آزمایی و نظارت آژانس بر سایر تعهدات مرتبط هسته ای ایران ذیل برجام، شامل تعهداتی كه در بخش های D، E، S و T ضمیمه یك برجام تصریح شده، ادامه دارد.
۲۵. طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در یك جلسه گروه كاری خرید كمیسیون مشترك شركت كرد. (برجام، ضمیمه چهار - كمیسیون مشترك، بند ۶.۴.۶).
F. خلاصه
۲۶. آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در تأسیسات هسته ای و مكان های خارج از تأسیسات كه به صورت معمول مورد استفاده قرار می گیرند (LOFs) و از جانب ایران در قالب موافقتنامه پادمان های آن اعلام شده، ادامه می دهد. ارزیابی ها در مورد نبود فعالیت ها و مواد هسته ای اعلام نشده برای ایران كماكان ادامه دارد.
۲۷. از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی آزمایی اجرای تعهدات مرتبط هسته ای از جانب ایران بر مبنای مفاد برجام پرداخته است.
۲۸. مدیر كل به گزارش دهی به صورت مقتضی ادامه خواهد داد.
[۱] در ۸ مه ۲۰۱۸ دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده آمریكا اعلام نمود. «ایالات متحده از توافق هسته ای ایران خارج خواهد شد»، نظرات رئیس جمهور ترامپ در مورد برجام در سایت https: //www.whitehouse.gov/briefings-statements/remarks-president-trump-joint-comprehensive-plan-action/.
[۲]. Reproduced in INFCIRC/907 and INFCIRC/907Add.1.
[3].Gov/2017/10، para. 3.
[4] - هزینه اجرای موقت پروتكل الحاقی (سه میلیون یورو) و 2.2 میلیون یورو برای هزینه های بازرسی مربوط به راستی آزمایی و نظارت بر تعهدات مرتبط هسته ای ایران مندرج در برجام از بودجه عادی تأمین می شود. (GC(60)/2)
[5] - شامل روشنگری های یاد شده در بند ۳ این گزارش.
[6]. GOV/2016/8، para. 6.
[7] Note by the Secretariat، 2016/Note 5.
[8] GOV/2017/47.
[9] - مخزن از رآكتور خارج شده و در فرآیند آماده سازی برای روز اجرا به صورت غیر قابل استفاده درآورده شد و در ایران باقی نگه داشته شده است (GOV/INF/2016/1)، رآكتور تحقیقاتی آب سنگین اراك، بندهای 3(ii) و 3(iii)).
[10] - همانگونه كه قبلاً اشاره شد (GOV/2017/24، footnote 10) ایران نام این تأسیسات را به رآكتور تحقیقاتی آب سنگین خندآب تغییر داده است.
[۱۱] - بندهای ارجاعی در پرانتزها در تمام بخش های C و D این گزارش به بندهای «ضمیمه I - اقدامات مرتبط هسته ای» برجام مربوط است.
[۱۲] - HWPP یك تأسیسات تولید آب سنگین است كه بر اساس اطلاعات طراحی آن كه در تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۱۶ از جانب ایران در اختیار آژانس قرار گرفته است، ظرفیت اسمی ۱۶ تن آب سنگین با درجه خلوص هسته ای در سال و ظرفیت واقعی «حدود ۲۰ تن» آب سنگین با درجه خلوص هسته ای در سال دارد. ایران در نامه ای به تاریخ ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷ به آژانس اطلاع داد كه "حداكثر ظرفیت سالانه تأسیسات تولید آب سنگین (HWPP) 20 تن است. "
[۱۳] در ۱۶ فوریه ۲۰۱۹، آژانس تأیید كرد كه از زمان گزارش قبلی مدیر كل، مجموع ۱.۰ متریك تن آب سنگین از ایران خارج كرده و ایران ۱.۴ متریك تن آب سنگین را برای فعالیت های تحقیق و توسعه در ارتباط با تولید اجزا دوتریتد برای كاربردهای پزشكی مورد استفاده قرار داده است. این فعالیت های تحقیق و توسعه تحت نظارت مستمر آژانس بوده است.
[۱۴] همچون سلول های داغ در راكتور تحقیقاتی تهران و تأسیسات MIX و سلول های حفاظت شده كه در مصوبه كمیسیون مشترك مورخ ۱۴ ژانویه ۲۰۱۶ به آنها اشاره شده است (INFCIRC/907)
[15] به بند ۱۴ همین گزارش رجوع شود.
[۱۶] - طبق برجام «سایت غنی سازی نطنز برای مدت ۱۵ سال تنها مكان برای انجام همه فعالیت های غنی سازی اورانیوم ایران شامل تحقیق و توسعه تحت پادمان» خواهد بود (بند ۷۲).
[۱۷] با در نظر گرفتن وزن اتمی استاندارد اورانیوم و فلوئور
[۱۸] شامل ۱۳۹.۸ كیلوگرم اورانیوم به شكل UF6، 10.4 كیلوگرم به شكل اكسیدهای اورانیوم و محصولات میانی آنها، ۴.۳ كیلوگرم در مجتمع ها و میله های سوخت، و ۹.۳ كیلوگرم اورانیوم به صورت ضایعات مایع و جامد.
[۱۹] مطابق با مصوبات كمیسیون مشترك به تاریخ های ۶ ژانویه و ۱۸ دسامبر 2016 (INFCIRC/907)، و ۱۰ ژانویه 2017 (INFCIRC/907/Add.1).
[20] GOV/2017/48، پانوشت شماره ۲۰
[۲۱] در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۱۸ ایران اطلاعات طراحی روزآمد شده برای FEEP را در اختیار آژانس قرار داد كه شامل یك طرح موقتی برای یك سانتریفیوژ IR-1 برای «جداسازی ایزوتوپ های پایدار» در واحد ۲ است.
[۲۲] - GOV/2016/46، para. 12.
[23] در تاریخ 19 فوریه 2019، 13 سانتریفیوژ IR-1 نصب نشده و داخل تأسیسات تحت نظارت آژانس انبار شده بودند.
[۲۴] - در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۱۸، آژانس تأیید كرد كه طی این دوره گزارش دهی ایران ۲ روتور سانتریفیوژ IR-1 را از انبار FEP به یك تأسیسات اعلام شده ساخت سانتریفیوژ كه تحت نظارت آژانس است به منظور تست این روتورها برای تولید ایزوتوپ پایدار منتقل كرده است.
[25]. Decision of the Joint Commission of 14 January 2016 (INFCIRC/907)
[26]. GOV/2016/46، para. 18.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب