تقویت مسیر تجارت تهران - مسقط در پرتو تعاملات پایدار سیاسی به گزارش خبرگزاری نفت و گاز، با وجود رشد مستمر در مبادلات تجاری میان ایران و عمان، سطح روابط اقتصادی دو کشور هنوز با ظرفیتهای موجود فاصله بسیاری دارد؛ موضوعی که فعالان اقتصادی آنرا ناشی از موانع ساختاری می دانند. به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از مهر، در صورتیکه روابط سیاسی ایران و عمان در سالیان اخیر در بالاترین سطح خود قرار دارد، اما به اذعان خیلی از کارشناسان، سطح مناسبات تجاری و اقتصادی میان دو کشور هنوز با ظرفیتهای بالقوه و بالفعل موجود فاصله ای معنادار دارد. سفر اخیر رییس جمهور اسلامی ایران به مسقط و دیدار با فعالان اقتصادی عمانی بار دیگر بر اهمیت توسعه این روابط تأکید نمود. در حاشیه این سفر، جمال رازقی، رییس اتاق تجاری مشترک ایران و عمان در دیدار رییس جمهوری اسلامی ایران با فعالان اقتصادی عمان اصرار کرد که «دو کشور ایران و عمان دوستی عمیقی با هم دارند که سالیان متمادی ادامه داشته و دارد ولی متاسفانه و با وجود مراودات سیاسی بسیار صمیمانه، این مساله منجر به رشد مناسب روابط تجاری بین نشده است.» رشدهای مقطعی، اما ناکافی مسعود پزشکیان رییس جمهور نیز در حاشیه این سفر اعلام نموده است که «به سلطان عمان گفتم ما خیلی از تبادلات خودرا می توانیم بوسیله عمان انجام دهیم و اگر بستر لازم فراهم گردد، حجم تجارت ایران و عمان به ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار خواهد رسید.» بر اساس آمار رسمی، مبادلات تجاری میان ایران و عمان در سالیان اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در سال ۱۴۰۱، این روابط با رشد ۶۰ درصدی همراه بود. در سال ۱۴۰۲ نیز جهش ۴۰ درصدی به ثبت رسید و در سال منتهی به بهار ۱۴۰۴، رشد قابل توجه دیگر رقم خورد. بررسی جزییات آخرین آمار تجارت میان دو کشور نیز حکایت از آن دارد که در سال ۱۴۰۳، ایران حدود ۶ میلیون تن کالا به ارزش ۱.۵۴۸ میلیارد دلار به عمان صادر کرده که نسبت به سال پیش از آن ۷.۹۴ درصد رشد داشته است. در مقابل، واردات از عمان با ۷۷۶ هزار تن به ارزش ۷۸۵ میلیون دلار، نسبت به سال ۱۴۰۲، ۹.۱۷ درصد کم شده است. سهم عمان از تجارت خارجی ایران در سال ۱۴۰۳، ۲.۶۸ درصد از صادرات و ۱.۰۸ درصد از واردات کشور را ایجاد کرده است. با این حال، همان گونه که جمال رازقی اشاره کرد: «روابط تجاری در میان، هنوز به یک هشتم روابط تجاری ما با یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس نرسیده است.» این سخن اشاره ای مستقیم به مقایسه ای نگران کننده است؛ جایی که با وجود اشتراکات فرهنگی، همسایگی و روابط سیاسی گرم، میزان مبادلات اقتصادی هنوز به سطح مطلوب نرسیده است. ظرفیت های تجاری استفاده نشده بر اساس این گزارش، میانگین کل واردات عمان سالانه ۲۴ تا ۳۴ میلیارد دلار است که طبق اعلام کارشناسان، در خیلی از کالاهای وارداتی به عمان ما مزیت رقابتی داریم ولی عمانی ها شناخت زیادی از کالاهای ما ندارند. این در حالیست که ایران و عمان از جهات مختلف می توانند مکمل یکدیگر باشند. عمان باتوجه به موقعیت ژئوپلیتیکی خود در دهانه خلیج فارس و دسترسی به بازارهای شرق آفریقا، هند و کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس، می تواند دروازه صادراتی مهمی برای ایران باشد. از طرف دیگر، ایران با ظرفیتهای صنعتی، معدنی و نیروی انسانی متخصص، می تواند خیلی از نیازهای صنعتی و مصرفی عمان را تامین کند. در حال حاضر قیر نفت، شمش آهن و فولاد، و اوره عمده ترین اقلام صادراتی ایران به عمان و طلا بصورت خام، ذرت دامی و روغن دانه آفتابگردان مهم ترین اقلام وارداتی از این کشور بوده اند که نشان میدهد تنوع این سبد تجاری بسیار محدود است و پتانسیل گسترش زیادی دارد. بر همین اساس نیز کارشناسان معتقدند که باتوجه به زیرساخت های فراهم شده میان دو کشور در عرصه های ثبت شرکت، حذف ویزا و صدور ویزا در مبادی ورودی، افزایش خطوط حمل دریایی و هوایی مستقیم بین ایران و عمان و پتانسیل های کشور عمان جهت افزایش صادرات، صادرات مجدد کالاهای ایرانی و واردات بوسیله کشور عمان و همین طور ظرفیت هایی که میان دو کشور در عرصه های معدن، شیلات و گردشگری وجود دارد، امکان افزایش حجم روابط اقتصادی فی ما بین، تا سقف ۱۰ تا ۲۰ میلیارد دلار برقرار است. نکته دیگر مربوط به صادرات پوشاک به عمان می شود؛ با توجه به این که نیاز صندل یا نعلین عمان که حدودا تمام مردان عمانی از آن استفاده می نمایند و بازاری یک میلیون نفری دارد هم اکنون توسط چین، تایلند و ترکیه تامین می شود و در این زمینه حدودا از ایران چیزی به عمان صادر نمی گردد، می تواند به عنوان یک بازار مهم برای تولیدکنندگان ایرانی محسوب شود. همچنین پارچه پوشاک مردان عمان از عمامه تا دشداشه بطورکامل وارداتی است و پاکستان سهم عمده ای در این صادرات دارد. کلاهی که مردان به سر می گذارند می تواند بوسیله صنایع دستی سوزندوزی در سیستان و بلوچستان تامین شود. این هنر می تواند در مورد لباس زنانه عمانی نیز استفاده گردد. صادرات مجدد بوسیله عمان نکته قابل توجه این که عمان پایگاه خوبی برای صادرات مجدد کالا نیز است. ایران می تواند بوسیله عمان به کشورهایی که دسترسی ندارد کالا صادر کند. بر اساس گزارش مرکز ملی آمار عمان، صادرات مجدد این کشور به ایران در سال ۲۰۲۴ به ۹۳۰ میلیون دلار رسید که نسبت به سال پیش از آن، ۷۰ درصد افزایش داشته است. ایران بعد از امارات متحده عربی، دومین مقصد بزرگ صادرات مجدد عمان در این سال بوده است. در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۵، تجارت بین ایران و عمان به ۴۰۴ میلیون دلار رسید که از این مقدار، ۲۳۷ میلیون دلار مربوط به صادرات ایران به عمان و ۱۶۷ میلیون دلار مربوط به واردات از عمان به ایران بوده است. از این رقم، تنها ۳ میلیون دلار صادرات مستقیم عمان به ایران بوده و ۱۶۴ میلیون دلار آن صادرات مجدد از عمان به ایران را ایجاد کرده است. این روند نشان دهنده نقش مهم عمان به عنوان یک پایگاه راهبردی برای صادرات مجدد کالاهای ایرانی به بازارهای جهانی است. مناطق آزاد عمان می توانند با ارائه تسهیلات مناسب، زمینه ساز افزایش صادرات مجدد ایران شوند. با انتقال قسمتی از پروسه تولید به عمان، امکان استفاده از گواهی مبدأ عمان فراهم می شود که می تواند به تسهیل دسترسی به بازارهای بین المللی کمک نماید. توسعه گردشگری سلامت در سالیان اخیر، ایران به یکی از مقاصد اصلی گردشگری سلامت برای شهروندان عمانی تبدیل گشته است. طبق گزارش ها، سالانه گردشگران زیادی از عمان با هدف دریافت خدمات پزشکی و درمانی به ایران سفر می کنند، که این کشور را به یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری سلامت در خاورمیانه برای عمانی ها مبدل کرده است. طبق گفته کارشناسان، باتوجه به پایین بودن هزینه درمان در ایران می توان زمینه توسعه گردشگری سلامت از عمان را فراهم نمود که در این رابطه باید خطوط پرواز مستقیم از این کشور به ایران افزایش یابد و همین طور ساماندهی آژانس های مسافرتی و بیمارستان ها صورت گیرد. دیگر ظرفیتهای صادراتی به عمان بر اساس آمارهای موجود، آهن و فولاد، سوخت های فسیلی و زغال سنگ، محصولات روغنی، حیوانات زنده، غلات، انواع سبزیجات خوراکی و سیب زمینی، میوه و مرکبات، آجیل، خربزه و هندوانه، انواع نمک، گوگرد، خاک، سنگ آهک، گچ، سیمان، توتون و تنباکو، محصولات دریایی ماهی، صدف و سایر آبزیان و محصولات سرامیکی از دیگر حوزه هایی است که تاجران ایرانی می توانند صادرات خوبی به کشور عمان داشته باشند. همچنین باتوجه به تمایل عمان به واردات مواد غذایی می توان محصولاتی همچون انواع مختلف سبزیجات و میوه ها مانند سبزی خوراکی، کیوی، کاهو، گل کلم، هندوانه، لیمو، بادمجان، چغندر و … نیز به این کشور صادر کرد. در کنار آن، مصالح ساختمانی نیز پتانسیل خوبی برای صادرات به این کشور دارند. محصولاتی مانند انواع سنگ ها، گچ و سیمان و مواردی از این قبیل در این دسته جای می گیرند. مبلمان، صنایع دستی و لوازم خانگی همچون محصولات صادراتی دیگر به عمان به شمار می روند. همچنین با توجه به این که عمان به لحاظ صنعتی چندان قوی نبوده و به این علت بخش قابل توجهی از کالاهای وارداتی آنرا قطعات و ماشین آلات صنعتی می سازند می توان از این فرصت نیز استفاده کرد. مرکز پژوهش های مجلس نیز پیشنهاد داده که بر بخش های گاز، انرژی های تجدیدپذیر، تامین زیرساخت های آبی مثل احیا و ترمیم قنات در عمان، ساخت تفرجگاه و اقامتگاه ها در عمان در مبحث گردشگری، حضور در مناطق آزاد و بنادر عمان، ترانزیت غلات و دام زنده، توسعه همکاریهای امنیتی بوسیله صادرات تجهیزات نظامی ایرانی، مشارکت در راه اندازی راه آهن و مترو در عمان، صادرات پوشاک، تعامل دانشگاهی و آموزش نیروی کار، صادرات خدمات فنی و مهندسی، مشارکت در بخش فرهنگی خصوصاً ساخت فیلم و تقویت دیپلماسی عمومی، تمرکز ویژه صورت گیرد و برنامه ریزی های دقیقی صورت گیرد. موانع چیست؟ کارشناسان معتقدند که چندین عامل در کندی گسترش روابط اقتصادی دو کشور نقش دارند که یکی از اصلی ترین آنها مشکلات بانکی و مالی است؛ متاسفانه نبود روابط کارگزاری مؤثر بین بانکهای دو کشور سبب شده خیلی از مبادلات تجاری با دشواری یا بوسیله کشور ثالث صورت گیرد. همچنین نارسایی های زیرساختی در عرصه حمل و نقل و لجستیک از دیگر چالش های موجود است؛ در حقیقت بااینکه بندر چابهار به عنوان یک فرصت مهم مطرح است، اما هنوز به ظرفیت کامل خود در اتصال به عمان نرسیده است. نبود اطلاعات شفاف از بازار هدف را می توان چالش دیگر در این بخش مطرح کرد چونکه خیلی از تجار ایرانی هنوز شناخت دقیقی از بازار عمان، ضوابط صادراتی، استانداردها و نیازهای مصرف کنندگان عمانی ندارند نبود اطلاعات شفاف از بازار هدف را می توان چالش دیگر در این بخش مطرح کرد چونکه خیلی از تجار ایرانی هنوز شناخت دقیقی از بازار عمان، ضوابط صادراتی، استانداردها و نیازهای مصرف کنندگان عمانی ندارند. بروکراسی های اداری در دو کشور هم به مانعی جدی بر سر راه تجار دو کشور تبدیل گشته است؛ هم اکنون صدور مجوزها، تفاوت های قانونی و رویه های گمرکی موجب افزایش زمان و هزینه تجارت می شود. تحریم های خارجی نیز توانسته روابط تجاری دو کشور را تحت تأثیر قرار دهد؛ البته با آنکه عمان همیشه روابط خوبی با ایران داشته، اما برخی شرکت های عمانی از ترس تبعات تحریم های ثانویه آمریکا، وارد همکاری اقتصادی گسترده با ایران نشده اند. راهکارهای تحقق هدف ۲۰ میلیارد دلاری در این میان، هدف اعلام شده توسط بخش خصوصی و البته شخص رییس جمهور بر اساس رسیدن به ۲۰ میلیارد دلار مبادله تجاری سالانه، بااینکه بلندپروازانه به نظر می آید، اما نا ممکن نیست. جمال رازقی در همین دیدار با رییس جمهور تاکید کرد: «ما معتقدیم که دستیابی به عدد ۲۰ میلیارد دلار رابطه مبادلات تجاری در سال، عدد قابل حصولی است.» به اعتقاد کارشناسان، برای تحقق این هدف، راهکارهای زیر باید مورد توجه طرفین قرار گیرد. - ایجاد سازوکارهای مالی مشترک: همچون ایجاد بانک مشترک ایران-عمان یا راه اندازی سیستم تهاتر کالا در قالب توافق های دوجانبه. - گسترش مسیرهای حمل و نقل مستقیم دریایی و هوایی: راه اندازی خطوط کشتیرانی منظم بین بنادر چابهار، بندرعباس و صحار و دقم می تواند هزینه های حمل و نقل را کم کند. - ایجاد مراکز تجاری و نمایشگاهی دائمی در عمان: خصوصاً در مناطق آزاد مانند دقم و صحار برای معرفی ظرفیتهای صادراتی ایران. - تسهیل و تسریع صدور ویزا برای تجار و فعالان اقتصادی دو کشور. - امضای توافق نامه های تعرفه ای و گمرکی ویژه. - تشکیل کمیته های تخصصی برای شناسایی ظرفیتهای صادراتی و موانع صادرات. به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از مهر، باتوجه به عزم سیاسی مقامات عالی رتبه دو کشور و پشتیبانی فعالان اقتصادی، انگار روابط اقتصادی ایران و عمان در راه رشد قرار گرفته است. با رفع موانع و اجرای راهکارهای عملیاتی، می توان امیدوار بود که در آینده ای نزدیک، تجارت دو کشور به اهداف بزرگی چون ۱۰ و سپس ۲۰ میلیارد دلار در سال دست یابد؛ هدفی که نه فقط سودآور، بلکه عامل تقویت پیوندهای راهبردی منطقه ای نیز خواهد بود. منبع: خبرگزاری نفت و گاز 1404/03/08 09:51:07 5.0 / 5 57 تگهای خبر: آموزش , استاندارد , انرژی , برق این مطلب را می پسندید؟ (1) (0) X تازه ترین مطالب مرتبط تولید نیسان آبی بالاخره متوقف می شود خدمات شبانه روزی امداد خودرو کارت درسته استخدام و کاریابی حرفه ای باش واردات خودرو در بن بست تصمیم گیری تعلل 2 ماهه دولت نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۱ بعلاوه ۴