یك كارشناس اقتصاد توسعه مطرح كرد
3 و نیم میلیون روستایی به علت بی آبی در آستانه مهاجرت به شهرها
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز یك كارشناس اقتصاد توسعه اظهار داشت: مشكل این است كه به اقتصاد روستایی پرداخته نشده است و روستا را در كشاورزی خلاصه كرده ایم، زمانی كه در روستا تنوع اقتصاد وجود نداشته باشد جوانان در روستا نخواهند ماند.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر، کمال اطهاری در مورد اهمیت روستا، اظهار داشت: تولیدات مواد غذایی در روستاها شکل می گیرد ازاین رو هرچه ساماندهی این امر کاملتر شود امنیت غذایی بهتر فراهم شده و درنهایت روستاییان از درآمد بیشتری برخوردار خواهند شد.
وی تصریح کرد: امنیت غذایی کشور ما در حال مخاطره است و این به سبب گرم شدن کره زمین و برداشت های بی رویه از منابع طبیعی، آب، مرتع و جنگل است. با وجود آنکه سال جاری به سبب بارندگی های ویژه و بی سابقه در یک قرن اخیر امنیت غذایی بهتری داریم، اما معمولا ۶۰ درصد مواد غذایی ما به واردات وابسته است و اگر آن کشورها گرفتار بحران شوند امنیت غذایی ما هم گرفتار بحران خواهد شد.
این کارشناس اقتصاد توسعه با اشاره به اینکه در تمام جهان اقتصاد روستایی سطح بسیار اندکی از اشتغال و تولید ناخالص را دارد، اظهار داشت: این به معنای کاهش سهم تولید کشاورزی و اشتغال نیست، بلکه استفاده درست در بخش کشاورزی است، توجه کنید که اشتغال بخش کشاورزی در آمریکا حدود۳ میلیون نفر معادل ۲ درصد است، درحالی ۲۰ برابر کشور ما تولیدات کشاورزی دارد و علاوه برآنکه نیاز کشور خویش را تأمین می کند به کشورهای جهان هم صادرات دارد. این درحالی است که ما با حدود ۸۰ میلیون جمعیت حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر فعال در بخش کشاورزی داریم این درحالی است که در تأمین تولیدات مورد نیاز خود هم با مشکل مواجه هستیم.
وی تصریح کرد: مساله اصلی این است که آنها علاوه بر داشتن زمینهای وسیع کشاورزی از مکانیزاسیون درست استفاده می نمایند و همینطور پشتیبانی کافی هم از این تجهیزات دارند. درحالی که در کشور ما با وجود مخالفت ها با اصلاحات ارضی اول، اصلاحات ارزی دوم هم صورت گرفت همینطور شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی تولید هم منحل شد.
اطهاری افزود: مشکل ما از همین جا آغاز شد و این انقلابی گری ها و خرده بورژوازی که با هدف اجرای مساوات شکل گرفت موفق عمل نکرد، چونکه این اصلاحات در اواخر زمان رژیم گذشته آغاز شد و مردم به اندازه کافی توجیه نشدند که باید تولید را به صورت جمعی انجام دهند در نتیجه نمی توانستند نهادهای سنتی تولید را ارتقا و تولید جمعی را حفظ کنند. درصورتی که تمام کشورهای موفق به خصوص چین و کره جنوبی در این مورد از روشهای سنتی استفاده و آنرا ارتقا دادند و توانستند کشاورزی و اشتغال را پیش برده و اقتصاد روستایی متنوع ایجاد کنند.
وی افزود: به سبب آنکه ایران هنوز وارد دانش اقتصادی نشده است سهم کشاورزی آن در تولید ناخالص کشور بسیار بالا است.
این کارشناس اقتصاد توسعه با اشاره به اینکه نایاب ترین عامل توسعه دانش است، اظهار داشت: این مساله در کشور ما به شدت وجود دارد و در این زمان که اشتغال و تولید کشاورزی روستایی به شدت محدود است به جای آنکه ساماندهی و نظام بهره برداری جمعی را رقم بزنیم، فقط شعارهای مختلف همچون آبادی روستاها و ایجاد مهاجرت معکوس عرضه می نماییم.
وی اضافه کرد: مشکل این است که به اقتصاد روستایی پرداخته نشده است و روستا را در کشاورزی خلاصه کرده ایم، باید بگویم زمانی که در روستا تنوع اقتصاد وجود نداشته باشد جوانان در روستا نخواهند ماند.
اطهاری درمورد اقدامات برای تنوع اقتصاد در روستا هم اظهار داشت: می توان در مجاورت روستاها و شهرها محلی ارزان برای استارت اپ ها قرار داد، بخشی از تولیدات به روستاها منتقل شود بدون آنکه ویلاسازی شکل بگیرد، تولیدات صنایع دستی ارتقا یابد و به جای تولید یک محصول، چند محصول جدید هم تولید کنند و از تکنولوژی مناسب در تولیدات روستایی استفاده گردد و در دامداری و کشاورزی از تکنولوژی های مناسب استفاده گردد.
وی درمورد تشکیل صندوق های جدید دانش هم اظهار داشت: قبل از تشکیل صندوق باید آموزش های لازم ارائه، زیرساخت های ارتباطی لازم برقرار و نهادسازی صورت گیرد. متاسفانه این اتفاق نیفتاد و شعارهای توسعه روستایی هم مزید بر علت شد. در نتیجه بعضی از روستاها به سبب بی آبی از منابع زیزمینی بیش بهره برداری کردند، ازاین رو تراژدی مشاعات رخ داده و سبب شده است که هر شخصی در زمین کوچک خود چاه آب حفر کند و یا با افزایش تعداد دام هایشان چراگاه ها را از بین ببرد.
این کارشناس اقتصاد توسعه افزود: توجه کنید که درحال حاضر حدود ۳.۵ میلیون از جمعیت روستاها که تحت تأثیر بی آبی قرار گرفته اند در آستانه مهاجرت به شهرها هستند. تخلیه شدن روستا از صدمه های اصلی این اتفاق است اگر در گذشته فقط خوش نشین ها مهاجرت می کردند حالا تمام روستایی ها مهاجرت خواهند کرد درنتیجه روستا تخلیه و خالی از سکنه می شود. در کتاب « درآمدی بر مشق نوین توسعه روستایی » که در انتظار چاپ است این مشکلات به طورجدی و با جزئیات و با مثالی از کشورهای خارجی مطرح گردیده است.
وی درمورد کتاب جدید خود اظهار داشت: در این کتاب اشاره کرده ام که به جهت اینکه بخواهیم تنوع بخشی در روستا ایجاد شود باید نهادسازی در شبکه رخ دهد و شبکه هایی ایجاد شوند که به درون روستا بپیوندند و روستا را به شهرها و بعد به سطح جهانی متصل کنند. این درحالی است که این اقدامات صورت نمی گیرد، صندوق نوآوری روستایی تشکیل می شود، بودجه به آن تزریق می شود اما عملا بر باد می رود. اینها ناشی از ناشایستگی هایی است که بخشی از آن ناشی از رقابت های ناسالم سیاسی نمایندگان است. این صندوق ها بدون برنامه یا با برنامه های ناکارآمد است و یا افکار عمومی نسبت به آن مخدوش شده در نتیجه مردم با آن صندوق همکاری نمی کنند. ازاین رو به جای آنکه تعاونی تشکیل گردد معکوس عمل می شود وام می گیرند چاه غیر مجاز حفر می کنند یا جنگل تراشی می کنند.
اطهاری اضافه کرد: این درحالی است که هر یارانه ای که در کره جنوبی به روستاییان عرضه می شود مشروط بر این است که در سال یک هکتار به جنگل اضافه کنند، سپس کمک ها و حمایت ها صورت گرفته و از معافیت مالیتی بهره می گیرند. درصورتی که در کشور ما برعکس این مساله عمل می شود، ابتدا وام عرضه می شود و بعد مردم از همین وام برای جنگل تراشی استفاده می نمایند و حتی از معافیت هم بهره مند می شوند.
این کارشناس اقتصاد توسعه با اشاره به اینکه در ایران نسبت ازدیاد تولید کشاورزی با سرمایه گذاری کشاورزی رقمی منفی است، اظهار داشت: چون کشاورز ماشین آلات کشاورزی با وام ارزان خریداری می کند درحالی که این ماشین آلات فقط چند سال کارایی دارند و درصورت خرابی قطعات آن به سختی تهیه یافت می شود.
اطهاری با اشاره به طرح برنامه منظومه های روستایی که از سال ۱۳۷۸ در دستور کار قرار گرفته است، اظهار داشت: هنوز هم پس از گذشت چندین سال این طرح اجرایی نشده است، در برنامه های عمرانی اگر سیل بند ایجاد می شود، آب منحرف شده و واردروستایی دیگر می شود.
وی با تاکید بر اینکه مساله روستا نه تنها به جهت تأمین امنیت موادغذایی بلکه به جهت حفظ محیط زیست مهم می باشد، اظهار داشت: در ژاپن و سوئیس تا صد درصد به روستاییان یارانه اهدا می کنند تا آنها را در روستاها ماندگار کنند. اما در ایران به سبب کج فهمی ها و برنامه های گسیخته ای که در ساماندهی تولید وجود دارد این سیستم به صورت معکوس عمل می کند.
این کارشناس اقتصاد توسعه افزود: باید تلاش کرد تا روستاها را حفظ کرد چونکه حفظ محیط زیست حتی در مناطق کویری هم مهم می باشد و در این صورت تنوع فرهنگی در روستاها هم حفظ خواهد شد اما اگر روستا مهاجرت کند تنوع فرهنگی، موسیقییایی، گونه های جانوری و گیاهی آن هم از بین می رود. ازاین رو با از بین رفتن هر روستا بخشی از تنوع فرهنگی و به تبع آن تنوع زیستی از بین می رود.
وی در انتها درمورد نقش ان. جی. اوها در روستا هم اظهار داشت: متاسفانه در کشور ما این سازمان ها دانش کافی را ندارند، و باید هر ان. جی. اویی که می خواهد وارد روستا شود این دانش توسعه و نهادسازی را بداند درصورتی که بعضی از ان جی. او. های ما فقط نوعی کارآفرین هستند درصورتی که تعریف ان. جی. او یک کار داوطلبانه است. ان. جی. او ها در روستاها نسبت به شهرها بهتر عمل می کنند اما نیاز است که جهت گیری فعالیت آنها باید به سمت سرمشق نوین توسعه باشد که درجهان معمول است. اگر این شرط را نداشته باشد امکان دارد یک قدم به سمت جلو حرکت کنند اما دو قدم به عقب خواهند رفت. ازاین رو جهت گیری سیستم و تنوع بخشی مهم می باشد. امکان دارد یک طرحی در یکی از روستاها جواب دهد اما اشتغال همه آنها به یک طرح باعث تولید مازاد می شود ازاین رو باید طرح ها هم پیوند باشند.
منبع: خبرگزاری نفت و گاز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب