ظرفیت تولید سالانه متانول ایران به حدود 23 میلیون تن می رسد
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز معاون وزیر نفت اظهار داشت: در سال 1404 ظرفیت تولید سالانه متانول ایران به حدود 23 میلیون تن می رسد، در سالهای گذشته، همیشه صادرات گاز یک محدودیت و مشکل بوده بدین سبب تدبیر و بهترین گزینه تبدیل گاز به محصول متانول برای صادرات بوده است، به هر حال خوراکی خام بعنوان گاز طبیعی که حدود 80 تا 90 دلار به ازای هر تن قیمت دارد به متانول تبدیل می شود و با قیمت حدود 250 دلار به ازای هر تن برای کشور ارزآوری می کند.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، بهزاد محمدی، در نشست تخصصی «مازاد تولید متانول، آثار قیمتی و تکمیل زنجیره ارزش» در کنگره راهبردی نفت و نیرو، متانول را محصول اصلی صنعت پتروشیمی دانست که الان ظرفیت تولید سالانه آن در کشور نزدیک به ۱۲ میلیون تن است و ۸۰ درصد این ظرفیت تولید می شود، از این رقم ۷۰۰ هزار تن در کشور مصرف و بقیه صادر می شود. حدود سالانه ۲ میلیارد دلار از صادرات متانول درآمد ارزی حاصل می شود.
وی با تاکید بر این نکته که با اطلاق کلمه «مازاد» به صنعت متانول کشور موافق نیستم و بهترین گزینه برای تبدیل محصولی خام به محصولی با ارزش بالاتر بوده است، اظهار داشت: این صنعت رو به جلو در حال حرکت است و شاید منصفانه نباشد که بگوییم مازاد متانول داریم، وضع صادرات این محصول مطلوب است و در بازار داخلی هم مصرف می شود.
محمدی افزود: زنجیره از مسیر متانول در کشور تکمیل نشده است و این مساله اصلی است که آن هم دلیلهای ویژه خودرا دارد. با محدودیت هایی در کشور روبه رو هستیم و اگر محدودیت ها رخ نمی داد، می توانستیم از مسیر متانول گام بعدی و گام های دیگر را برداریم.
وی ظرفیت تولید ۳۳ محصول عمده پتروشیمی جهان را حدود ۱۹۰۰ میلیون تن در سال عنوان نمود و اظهار داشت: سهم خاورمیانه از این مقدار، ۱۰ درصد معادل حدود ۱۹۰ میلیون تن است و از این ۱۹۰ میلیون تن، سهم ایران در آسیا ۲۶ درصد و در کل دنیا معادل ۲.۶ درصد است. عربستان از ما جلوتر است اما بر طبق برنامه ریزی ها، اعتقاد داریم که در سالهای آینده بی گمان جای ایران با عربستان جابه جا خواهد شد.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی با اشاره به اینکه کل تولید ۸ محصول پایه پتروشیمی در جهان در سال ۲۰۱۹، ۶۸۶ میلیون تن بوده است، اضافه کرد: سهم متانول از این سبد ۱۵ درصد معادل ۸۵ میلیون تن است که رشد سالانه آن تا سال ۲۰۲۸ میلادی ۳.۲ درصد برآورد شده است.
محمدی ضمن اشاره به اینکه بر طبق بررسی های انجام شده از سال ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۲۸ میلادی، چین از نظر ظرفیت تولید متانول بازیگر اصلی جهان است، خاطرنشان کرد: چین با ظرفیت تولید سالانه ۷۰ میلیون تنی متانول به علت شرایط تولید مبتنی بر زغال سنگ تنها قادر می باشد ۴۲ میلیون تن تولید نماید.
وی، شیب افزایش تولید متانول در ایران را بیشتر از کشورهای دیگر عنوان نمود و اظهار داشت: در سال ۲۰۲۸، ظرفیت تولید متانول ایران به سالانه ۲۳ میلیون تن، کل خاورمیانه به ۱۸ میلیون تن، آمریکا به ۱۱ میلیون تن و عربستان به ۶ میلیون تن می رسد.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی با اشاره به اینکه توسعه صنعت پتروشیمی در کشور بر طبق خوراک در دسترس انجام می شود، اظهار نمود: با عنایت به منابع گازی در عسلویه، حالا ۵۰ میلیون مترمکعب گاز به این صنعت اختصاص داده شده است که از این محل ۱۰ میلیون تن متانول در این منطقه تولید می شود. در ماهشهر عمده خوراک ها از محل ان جی ال و گاز غنی است و گاز طبیعی به صورت فرآورش شده به نسبت کمتر است بدین سبب یک میلیون تن در این منطقه متانول تولید می شود.
محمدی ضمن اشاره به اینکه حالا ۸۴ میلیون مترمکعب گاز در قالب خوراک و سوخت به صنعت پتروشیمی تخصیص داده شده است که سهم متانول روزانه ۳۴ میلیون مترمکعب است، اضافه کرد: این عدد در آینده با توسعه بزرگ تر می شود به صورتی که در سال ۱۴۰۰ به روزانه ۱۰۶ میلیون مترمکعب و در ۱۴۰۴ به روزانه ۱۵۳ میلیون مترمکعب گاز می رسد. این مقدار خوراک گاز با عنایت به وضع مصرف کنونی در کشور، برای صنعت پتروشیمی موضوع نگران کننده ای است. این اعداد عملیاتی است و بر طبق برنامه نیست و برای طرح هایی است که شروع شده اند و در سالهای آینده عملیاتی می شوند.
بگفته وی، میانگین قیمت متانول در خاورمیانه طی سه سال اخیر ۲۲۴ دلار به ازای هر تن بوده است که این مساله نیز طرح های متانولی را تأیید می کند. بالاترین قیمت متانول در پاییز ۱۳۹۶ به ازای هر تن ۳۴۳ دلار و در ۶ ماه نخست امسال به علت شیوع کرونا به ۱۳۱ دلار و در سه ماه سوم ۱۳۹۹ به ۱۸۵ دلار رسید و امروز به ۲۵۰ دلار رسیده است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی تاکید کرد: چین از مسیر متانول به سمت الفین و پلی الفین ها در حال حرکت هستند و این موضوعی است که باید روی آن بیشتر تأمل و به این سمت حرکت نماییم.
محمدی ضمن اشاره به اینکه چهار درصد از سبد ۲۸ میلیون تنی محصولات پایه پتروشیمی در ایران، کمتر از یک میلیون تن، پروپیلن است، افزود: سهم پروپیلن از سبد ۵۰ میلیون تنی محصولات پایه در سال ۱۴۰۴ با اجرای طرح های راهبردی به ۹ درصد می رسد و امکان توسعه صنایع پایین دستی زنجیره پروپیلن که سال ها به علت کمبود آن میسر نبود، فراهم می شود.
وی با اشاره به اینکه با اجرای طرح های پروپیلنی از متانول، سهم ۴۳ درصدی سال ۱۳۹۹ متانول به ۳۳ درصد در سال ۱۴۰۴ می رسد، اظهار داشت: با اجرای این طرح ها که با عنایت به نداشتن جذابیت اقتصادی به حمایت دولت نیاز دارد، در عین حالی که سبد متانول کشور متعادل می شود تولید پروپیلن هم افزایش می یابد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی اضافه کرد: الان سالانه حدود ۷۰۰ هزار تن از متانول تولیدی در کشور مصرف می شود که با ظرفیت ۲۳ میلیون تنی در سال ۱۴۰۴، سهم پروژه های راهبردی ۲۴ درصد از این متانول خواهد بود و صادرات این محصول از ۹۴ درصد به ۷۴ درصد می رسد.
محمدی ضمن اشاره به اینکه سهم ایران از تجارت جهانی متانول در سال ۲۰۱۴، ۱۶ درصد و در سال ۲۰۲۰ از تقاضای ۳۰ میلیونی تنی دنیا ۲۰ درصد بوده است که این رقم در سال ۲۰۲۵ به ۴۵ درصد می رسد، اظهار نمود: سهم ایران از بازار متانول دنیا در حال افزایش می باشد و این مساله هم مطلوب است، گرچه می تواند مقداری نگران کننده باشد اما با طرح های راهبردی می توانیم این ۴۵ درصد را به ۳۲ درصد برسانیم و شرایط صادرات را امن و متانول را در پایین دست استفاده نماییم.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی افزود: مقاصد صادراتی متانول ایران بیشتر معطوف به چین است که در عین حالی که مطلوبیت دارد، نگرانی های را هم ایجاد می کند، بدین جهت باید کوشش کرد تا در فضای امنی قرار گیریم.
وی به روند تولید و تقاضای متانول چین در سال ۲۰۲۰ اشاره نمود که ۴۱ میلیون تن تولید و ۱۱ میلیون تن وارد کرده است و اضافه کرد: نقش ایران در سال ۲۰۲۴ در تامین نیاز ۵۵ میلیون تنی چین به ۱۳ میلیون تن می رسد بدین سبب باید در توسعه صنعت پتروشیمی کشور هوشمندانه تر تصمیم گرفته شود و به سمت راهکارهایی حرکت شود که سبد محصولاتی مطمئن با قابلیت های بالا و با نگاه به توسعه صنایع پایین دستی داشته باشیم.
محمدی تاکید کرد: بی گمان با ترسیم نقشه توسعه صنعت پتروشیمی که از یکسال گذشته در این شرکت انجام شده است، تعادل و توازن میان محصولات تولیدی برقرار می شود.
نگوییم چرا متانول زدیم
محمدرضا نعمت زاده، مشاور وزیر نفت نیز در این جلسه تخصصی ضمن اشاره به اینکه مواد هیدروکربوری یکی از ثروت های بزرگ ملی کشور است، اظهار داشت: باید با بهره برداری صحیح از این نعمت خدادادی، ثروت و اشتغال ملی ایجاد کرد.
وی متانول را یکی از ۸ محصول پایه پتروشیمی با سهم بالا عنوان نمود که محصولات باارزشی در زنجیره آن می توان تولید کرد، اضافه کرد: کانادا سرمایه گذاری ۲ میلیون دلاری (دلار کانادا) برای ساخت واحدهای متانولی بمنظور صادرات به چین را آغاز نموده است؛ حالا ما می گوییم مازاد داریم!
مشاور وزیر نفت ضمن اشاره به اینکه از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۹ میانگین قیمت متانول حدود ۲۹۰ دلار به ازای هر تن بوده است، افزود: البته در سال ۲۰۲۰ به علت شرایط شیوع ویروس کرونا میانگین قیمت حدود ۲۰۰ دلار برای هر تن بوده است که بی گمان افزایش می یابد بدین سبب این محصول از لحاظ اقتصادی حائز اهمیت می باشد.
نعمت زاده، رشد سالانه چین را دو رقمی اعلام نمود و اضافه کرد: پیش بینی می شود که واردات متانول این کشور در سال ۲۰۳۰ میلادی به ۳۰ میلیون تن برسد که این شرایط فرصتی برای ایران است اگر این فرصت را از دست دهیم، دیگران آنرا تا حدی اشباع می کنند.
وی با اشاره به اینکه برنامه ریزی های صنعتی در کشور افزون بر اینکه برای رفع نیاز داخلی و جایگزینی واردات است، باید بمنظور افزایش صادرات نیز صورت گیرد، اظهار نمود: حق صنعت پتروشیمی در تولید جهانی بر طبق مقام هیدروکربوری ایران بسیار بالاست و باید تلاش شود به این سهم دست یابیم.
مشاور وزیر نفت، زنجیره پایین دست متانول را بسیار گسترده توصیف کرد و اظهار داشت: اگر به پایین دست این زنجیره نرسیده ایم، نگوییم که چرا متانول زدیم! متانول نزنیم مگر می شود MTP یا MTO ساخت! روند توسعه پایین دست متانول باید شتاب گیرد.
نعمت زاده با تاکید بر اینکه باید سالانه ۳ تا ۴ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی سرمایه گذاری شود، اضافه کرد: دیگران نیز بیکار ننشسته اند و باید همه دست به دست هم دهیم که این صنعت که الان ارزآور این کشور شده است به توسعه و پیشرفت لازم برسد.
توسعه الگوی مارکت پول
حسن عباس زاده، مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی در این جلسه تخصصی ضمن اشاره به اینکه الان ۲۰ درصد سهم صادرات جهانی متانول در اختیار ایران است، اظهار داشت: آمریکا هنوز وارد کننده است اما در سالهای آینده بازیگر اصلی می شود و به سمت بازار چین حرکت می کند بدین سبب ایران باید حدود ۴۵ درصد صادرات جهان را داشته باشد تا بتواند متانول را صادر کند.
طبق اعلام وزارت نفت، وی مصرف گاز در کشور را برای واحدهای متانولی خصوصاً در سالهای آینده بسیار نگران کننده عنوان نمود و اضافه کرد: از مقدار کنونی توزیع گاز در کشور حدود ۶ تا ۷ درصد به پتروشیمی ها اختصاص می یابد که عمده آن صرف یوتیلیتی ها شده و سهم خوراک حدود سه تا چهار درصد است. اگر روند مصرف گاز به همین شکل در کشور باشد در سال ۱۴۰۴ با تکمیل واحدهای متانولی جدید، اقتصاد این شرکتها نگران کننده خواهد بود.
عباس زاده با اشاره به اینکه طرح های MTP به دست بخش خصوصی اجرا می شود، افزود: در این راه حمایت دولت لازم است تا با استفاده از مشوق هایی در بحث خوراک و مالیات جذابیت این طرح ها را بالاتر ببریم.
وی به ارائه دانش فنی MTP ازسوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی اشاره نمود و اظهار داشت: قرارداد خرید این دانش فنی با چند شرکت امضا شده است و در حال بهینه سازی این دانش خصوصاً برای بخش پروپیلنی به سمت شیمیایی ها هستیم.
عباس زاده ضمن اشاره به اینکه افزون بر الگوی توسعه صنعت پتروشیمی بر طبق خوراک، الگوی مارکت پول نیز در شرکت ملی صنایع پتروشیمی بررسی شده است، اظهار نمود: از یک سال گذشته، واردات محصولات پتروشیمی بررسی گردید و بر طبق آن تصمیم به افزایش تولید پروپیلن و توسعه صنایع پایین دستی آن بمنظور جلوگیری از واردات و خروج ارز گرفته شد.
منبع: خبرگزاری نفت و گاز
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب