دارخوین تمام ناتمام ایران
خبرگزاری نفت و گاز: خبرگزاری نفت و گاز: عملیات راه اندازی نیروگاه 300 مگاواتی «کارون» با حضور مهندس محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی بامداد روز شنبه، 12 آذرماه در شهرستان دارخوین شروع شد. این سومین بار است که مسئولان کشور و سازمان انرژی اتمی ساخت این نیروگاه را کلید می زنند.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، نیروگاه اتمی «کارون» از نوع آب سبک تحت فشار (PWR) با ظرفیت تولید برق ۳۰۰ مگاوات در زمینی به مساحت تقریبی ۵۰ هکتار در مجاورت رود کارون در نزدیکی شهر دارخوین از توابع شهرستان شادگان واقع در استان خوزستان راه اندازی خواهد شد.
نیروگاه های آب سبک تحت فشار، رایج ترین نیروگاه های اتمی در سطح جهان هستند که از آب سبک بعنوان خنک کننده و کند کننده بهره می گیرند و سوخت این نوع راکتورها از نوع اکسید اورانیوم و تا غنای ۵ درصد است.
بنا بر اعلام سازمان انرژی اتمی، آغاز راه اندازی این نیروگاه در جهت مأموریت سازمان انرژی اتمی برای تولید برق هسته ای از راه راه اندازی نیروگاه های اتمی بومی بوده و زمان تقریبی اجرای این طرح ۸ سال پیشبینی شده است.
سازمان انرژی اتمی هم چنین تاکید کرده است که کار ساخت این نیروگاه با استفاده از حداکثر توانمندی داخلی کشور در حوزه های طراحی، تأمین تجهیزات و راه اندازی اجرا و به بهره برداری می رسد. هم چنین برآورد مالی اجرای این طرح حدود ۲ میلیارد دلار است و همچون مزایای راه اندازی و بهره برداری از این پروژه میتوان به تأمین برق منطقه دارخوین اشاره نمود. به منظور اجرای عملیات راه اندازی نیروگاه اتمی کارون شرکتهای داخلی نسبت به ساخت تجهیزات مکانیکی ثابت نیروگاه و همینطور طراحی و ساخت پمپ های خنک کننده مدار اول و ایمنی نیروگاه اقدام خواهند کرد.
نیروگاه اتمی دارخُوِین، قرار بود دومین نیروگاه اتمی ایران پس از واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر در سال ۱۳۹۵ به بهره برداری برسد اما به علل مختلف فنی، مالی ناشی از تحریم های گسترده بین المللی ضد ایران و هم صنعت هسته ای کشور این پروژه ناتمام باقی ماند. این پروژه قبل از انقلاب در نیمه دوم دهه ۱۹۷۰ با همکاری شرکتهای فرانسوی شکل گرفت اما چند ماه پس از انقلاب در سال 1358 فرانسه تحت فشارهای بین المللی و آمریکا کار ساخت این پروژه را متوقف کرد. در دهه ۱۹۹۰، کارشناسان ایرانی تلاش کردند با کمک چین، جان جدیدی به این پروژه ببخشند. در سال ۱۳۷۱ قراردادی با چین برای ساخت دو راکتور ۳۰۰ مگاواتی به امضا رسید اما به علل سیاسی پیش از آنکه چینی ها کاری را شروع کنند، پروژه متوقف گردید و هیچ کشور دیگری پس از این برای همکاری با ایران در پروژه دارخوین اعلام آمادگی نکرد. بعد از آن بود که سازمان انرژی اتمی ایران تصمیم گرفت با کمک متخصصان ایرانی و با تکیه به توان داخلی ساخت نیروگاه دارخوین را انجام دهد. ازاین رو، طراحی نیروگاه دارخوین بر اساس ظرفیت ۳۶۰ مگاوات در سالـ 1386 با طراحی پایه مبتنی بر راکتور IR-۴۰ و آب سنگین پی ریزی شد.
هم چنین در سال ۱۳۸۶ قرار شد تا کار ساخت این نیروگاه و دیگر نیروگاه های جدید ایران به مناقصه گذاشته شود اما هیچ شرکت خارجی حاضر به شرکت در این مناقصه نشد. با مشارکت نکردن شرکت ها و کشورهای خارجی در ساخت این پروژه طبیعی بود تأمین تجهیزات و ساخت آن طولانی و با موانع زیادی رو به رو شود. مکان یابی دارخوین یک مرتبه پیش از انقلاب انجام شده بود، بار دیگر در اوایل دهه ۸۰ شمسی با عنایت به تغییرات ۲۰ و چند ساله در شرایط جاده ها و شبکه های توزیع مورد ارزیابی و مکان یابی قرار گرفت. قرار بود با برنامه ریزی سازمان انرژی اتمی در سال ۱۳۸۶، نیروگاه دارخوین در سال ۱۳۹۵ راه اندازی شود و سوخت این نیروگاه با غنای ۳.۵ درصد از جانب سازمان انرژی اتمی تامین گردد. طراحی این نیروگاه با استفاده از تجارب به دست آمده در ساخت و تکمیل نیروگاه بوشهر، از نوع آب سبک و توسط نیروهای متخصص داخلی انجام شد. در این مقطع زمانی به انجام رسیدن نیروگاه دارخوین حدودا ۹ سال ارزیابی شده بود. کارشناسان در آن مقطع معتقد بودند توان ایران برای ساخت نیروگاه دارخوین ۳۰ درصد است، اما در کارهای ساختمانی صد در صد توان دارد.
طراحی تفصیلی راکتور دارخوین در سال ۸۶ آغاز و چهار سال به طول انجامید. برنامه سازمان انرژی اتمی این بود که این نیروگاه و ساخت نیروگاه های جدید دیگر با مشارکت کشورهای خارجی صورت گیرد و در صورت عدم مشارکت کشورهای خارجی، که بنظر می رسید مشارکتی هم با عنایت به تحریم ها و فشارهای سیاسی در کار نباشد، این نیروگاه با دانش فنی و امکانات سخت افزاری داخلی ساخته شود و برای اجرایی کردن این هدف در برنامه بود تا دانش فنی کشور را به سمت صنایع هدایت کنند. با این وجود دانش و فناوری بخشی از تجهیزات مورد نیاز در ساخت این نیروگاه در ایران نبود و باید از خارج تأمین می شد. طراحی نیروگاه دارخوین در سال ۸۶ بر عهده شرکت مدیریت و ساخت نیروگاه های اتمی (مسنا) قرار گرفته بود.
موضوع ساخت نیروگاه اتمی دارخوین آنقدر در چهار دهه گذشته مورد اهمیت بوده است که به قول مقامات وقت سازمان انرژی اتمی، رهبری انقلاب شخصا بر این پروژه نظارت و تاکید داشتند تا با اتکا بر توان و دانش دانشمندان و متخصصان ایرانی با جدیت پیگیری شود و گزارش های در ارتباط با مراحل کار نیروگاه دارخوین هم به صورت ادواری به ایشان ارائه می شد و کوچکترین اتفاق در این پروژه را شخصا پیگیری می کردند. این رویکرد نشان داده است که که از همان زمان اراده کل نظام برای بومی سازی این صنعت فراتر از اراده یا تغییر دولت ها بوده است.
ایران از اوایل دهه ۹۰ شمسی به ساخت نیروگاه های اتمی با قدرت متوسط علاقه مند شد و نسبت به تکمیل نیروگاه دارخوین تمایل نشان داد. چشم انداز این تمایل حتی در برجام و توافق هایی که ایران با اجرای توافق هسته ای با کشورهای مختلف همچون چین در دست انجام داشت، دیده می شد. بشکلی اگر اجرای برجام ادامه می یافت قراردادهایی در این رابطه میان ایران و چین و حتی با کشورهای اروپایی به امضا می رسید. چین از نخستین کشورهایی است که به حوزه ساخت و راه اندازی راکتورهای کوچک بخصوص راکتورهایی با قدرت ۱۰۰ مگاوات وارد شده بود. این راکتورهای کوچک از نوع آب سبک بودند که ایران در بهره برداری از آنها در سطح قدرت از تجربه خوبی هم برخوردار بود.
در هر حال همان گونه که قابل پیشبینی بود، تلاش ایران برای تکمیل طراحی اولیه و تفصیلی و هم ساخت و راه اندازی نیروگاه اتمی ۳۶۰ مگاواتی دارخوین در مدت زمان تعیین شده به نتیجه نرسید و حتی کار طراحی راکتور و نیروگاه با توان داخلی هم پایان نیافت.
علی اکبر صالحی رئیس وقت سازمان انرژی اتمی در ۸ دی ۱۳۸۸ در رابطه با آخرین وضعیت راکتور ۳۶۰ مگاواتی دارخوین از اتمام ۹۰ درصد کار طراحی پایه راکتور اطلاع داد و اظهار داشت: همین قدر که ایران شجاعت و اعتماد به نفس برای ورود به این عرصه را داشته قابل ستایش است.
صالحی در ۸ آبان ۱۳۹۲ در رابطه با نیروگاه اتمی دارخُوِین و زمان راه اندازی آن اظهار داشت: دارخوین یک راکتور ۳۶۰ مگاواتی است و انجام طراحی ها و امکان سنجی های آن احتیاج به یک زمان قابل توجهی دارد و این گونه نیست که ظرف سه، چهار سال آینده تمام شود.
رییس وقت سازمان انرژی اتمی هم چنین در ۲۰ شهریور ۱۳۹۵ درمورد نیروگاه ۳۶۰ مگاواتی دارخوین گفته است: کار طراحی مفهومی و پایه این نیروگاه پیش از تشدید تحریم ها در سالهای اخیر با کمک شرکتهای اروپایی جلو می رفت بشکلی که پس از طراحی بتوانیم از این شرکت ها تأییدیه بگیریم اما در چند سال گذشته این شرکتهای اروپایی کار را رها کردند و رفتند ولی پس از برجام آنها آماده اند تا باردیگر کار را شروع کنند.
رئیس سازمان انرژی اتمی هم اظهار داشته بود: در رویکرد جدید به این نیروگاه، ما طراحی قبلی را تغییر دادیم و بر مبنای الگوی یک رآکتور در سوئیس طراحی را با یک شرکت سوئیسی ـ سوئدی جلو می بریم، یعنی طراحی قبلی دیگر پیگیری نمی شود که هم اکنون طراحی مفهومی آن تمام شده است و در آستانه امضا قرارداد در ارتباط با ساخت این نیروگاه با شرکت مذکور هستیم.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، ایران اعتقاد دارد به علت شرایط اقلیمی بهتر است به جای ساخت راکتورهای قدرت، استفاده از راکتورهای کوچک و متوسط را در دستور کار قرار دهد.
علی اکبر صالحی رئیس وقت سازمان انرژی اتمی گفته بود که استراتژی هسته ای جمهوری اسلامی تمرکز بر ساخت و توسعه راکتورهای هسته ای کوچک خواهد بود. راکتورهای هسته ای کوچک واحدهای از پیش ساخته شده هستند و بیشتر در مناطقی که دارای شبکه برق کوچک تر هستند یا مکان هایی که فضا و آب کافی وجود نداشته باشد به کار گرفته می شوند. ایران برای این هدف دو کشور چین و روسیه را در نظر داشت.
بعد از توافق هسته ای میان ایران و کشورهای 1+5 با انعقاد قراردادهای قابل توجه برای ساخت راکتورهای کوچک در عمل ایران می توانست "با یک تیر دو نشان بزند". از یک طرف راکتور با قدمت طولانی دارخوین را می ساخت و از طرفی فناوری نو، راکتورهای کوچک را دریافت می کرد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب