توضیح سازمان انرژی اتمی در پاسخ به انتقاد از ساخت نیروگاه های اتمی در كشور؛
ساخت نیروگاه های اتمی کاملا اقتصادی و پر مزیت است
خبرگزاری نفت و گاز: سازمان انرژی اتمی ایران در پاسخ به مقاله منتشره در یکی از روزنامه های کشور طی هفته جاری، توضیحاتی را درباره ی اقبال جهانی نسبت به نیروگاه های اتمی و تصمیمات صحیح تصمیم گیران کشورمان درباب ساخت نیروگاه های اتمی همچون نیروگاه اتمی بوشهر و نیروگاه اتمی کارون در دارخوین ارائه کرد.
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از ایسنا، متن توضیحات انتشار یافته از طرف سازمان انرژی اتمی به این شرح است: اقبال جهانی و توسعه نیروگاه های هسته ای در جهان: برمبنای آمار ارائه شده از طرف آژانس بین المللی انرژی اتمی تا اکتبر سال 2022 تعداد 437 راکتور قابل بهره برداری در جهان وجود دارد که ظرفیت الکتریکی آنها 393 گیگاوات است. این راکتورها حدود 10 درصد از برق جهان را تامین می کنند. علاوه بر این 60 راکتور در دست ساخت و 99 راکتور برنامه ریزی شده برای ساخت به ترتیب با ظرفیت 62 گیگاوات و 104 گیگاوات وجود دارد و 325 راکتور دیگر نیز پیشنهاد شده است.
اگر کمی جزئی تر به موضوع نگاه نماییم اهمیت انرژی اتمی را در جهان بیشتر در می یابیم. در یکسال گذشته اتحادیه اروپا چشم انداز سرمایه گذاری در نیروگاه های هسته ای در سطح کشورهای این اتحادیه را 500 میلیارد یورو ترسیم نموده است. عربستان سعودی با داشتن ذخایر غنی نفتی، ساخت 16 راکتور هسته ای را در دستور ساخت قرار داده است. همین طور امارات متحده عربی با داشتن ذخایر کلان نفت و گاز مبادرت به ساخت 4 نیروگاه اتمی 1400 مگاواتی (تاکنون 2 نیروگاه به بهره برداری رسیده است) با هزینه ای بیش از 4/24 میلیارد دلار نموده که با تولید 6/5 گیگاوات 25 درصد از برق مصرفی این کشور را تامین می کند. فنلاند بزرگترین نیروگاه هسته ای جهان را با ظرفیت 1650 مگاوات تولید برق پاک بعد از 16 سال با تاخیری 12 ساله و هزینه ای 10 میلیارد یورویی سال قبل راه اندازی نمود. این کشور یکی از متعهدترین کشورها در کاهش گازهای گلخانه ای جهان است. ژاپن با وجود تعطیلی راکتورهای هسته ای به سبب سونامی چند سال گذشته، بازگشت به کار 7 راکتور تعطیل شده و تامین 22 درصد برق کشور را در دستور کار دارد. کره جنوبی تامین 30 درصد برق هسته ای و افزایش اشتغال 100 هزار نفر را در چشم انداز فعالیت هایش دارد. چین تعداد راکتورهای اتمی اش را طی 10 سال قبل از 13 به 53 راکتور رسانده است. توجه به آمارها و ارقام فوق نشان از اقبال و توسعه استفاده از انرژی هسته ای در جهان دارد.
نیروگاه های هسته ای مزیت های زیادی دارند:
تولید انرژی پاک: افزایش گازهای گلخانه ای ناشی از کاربرد سوخت های فسیلی و اثرات مخرب آنها، استفاده از انرژی های پاک به ویژه انرژی هسته ای را به عنوان یکی از راه های کاهش آلودگی هوا و محیط زیست مورد توجه جهانی قرار داده است. هم اکنون نیروگاه های هسته ای جهان از انتشار 8 درصد گازهای گلخانه ای به فضا جلوگیری می کنند. همچون نیروگاه اتمی بوشهر بعد از شروع فعالیت تجاری در سال 1392 با تولید 56 میلیارد کیلووات ساعت برق اتمی از انتشار حدود 54 میلیون تن گازهای آلاینده زیست محیطی جلوگیری کرده است.
به رغم بالا بودن هزینه های سرمایه گذاری اولیه نیروگاه های هسته ای در مقایسه با نیروگاه های فسیلی که ناشی از بکارگیری استانداردهای سطح بالای ایمنی، مزایای شایان توجهی که در انرژی هسته ای وجود دارد نظیر طول عمر بیشتر (تا 80 سال)، هزینه های پایین سوخت، صرفه جویی در مصرف سوخت های فسیلی، هزینه های اجتماعی ناچیز، تامین بار پایه شبکه برق و کاربردهای جانبی همچون تولید هیدروژن و آب شیرین، در مقایسه با دیگر گزینه های انرژی اهمیت بیشتری به انرژی هسته ای می بخشد. در عرف بین المللی هزینه راه اندازی نیروگاه های هسته ای حدود 2 تا 6 برابر هزینه راه اندازی نیروگاه های حرارتی است بدین سبب هزینه 2 میلیارد دلاری برای ساخت نیروگاه 300 مگاواتی کارون در دارخوین خوزستان، عددی خارج از عرف بین المللی نیست. نیروگاه های هسته ای در طول عمر خود در مقایسه با نیروگاه های فسیلی هزینه های بهره برداری بسیار کمتری داشته و با استناد به مراجع معتبر داخلی و بین المللی هزینه کل تمام شده برای تولید هر کیلووات ساعت برق در نیروگاه حرارتی بیش از نیروگاه هسته ای است. به عنوان مثال یک نیروگاه 1000 مگاواتی هسته ای در کمتر از 6 سال می تواند با فروش برق تولیدی کلیه هزینه های سرمایه گذاری اولیه را استحصال کند.
صرفه جویی اقتصادی نیروگاه های هسته ای امری ثابت شده و مورد اتفاق نظر بین المللی است. یک نیروگاه 1000 مگاواتی ارزش اقتصادی معادل 4 تا 6 میلیارد دلار دارد. نیروگاه اتمی بوشهر تا حالا علاوه بر تولید 56 میلیارد کیلووات ساعت برق پاک معادل 88 میلیون بشکه نفت یا معادل حدود 15 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی صرفه جویی نموده است.
ساخت نیروگاه های هسته ای به سبب وسعت و تنوع و تعدد پروژه ها سبب فعال شدن صد ها شرکت و صنایع داخلی می شود. این امر همراه با استانداردهای سطح بالای این فناوری سبب ارتقاء سطح صنایع کشور و توسعه اقتصادی ودرآمد این صنایع و شرکتها می شود. صنایع داخلی به عنوان یکی از با اهمیت ترین پایه های توسعه اقتصادی به بومی سازی و خودکفایی کشور کمک زیادی می کنند. این امر باتوجه به سیاست های کشور و سازمان انرژی اتمی ایران به استفاده حداکثری از توانمندی ها و صنایع داخلی در ساخت نیروگاه های اتمی، اهمیت بیشتری پیدا می کند. در یک سخن دستیابی به انرژی هسته ای به ویژه ساخت و توسعه نیروگاه های هسته ای موجب ارتقاء کیفیت تولید و استانداردهای مربوطه، سیستم های آموزشی و فرهنگ ایمنی در بخش های مختلف صنعت شده و ارتقاء و تعمیق کمی و کیفی صنایع مرتبط را به همراه دارد.
دستیابی به فناوری راهبردی و سطح بالای هسته ای باتوجه به ممانعت غربی ها، اروپایی ها و آمریکایی ها از صدور تکنولوژی به کشورهای درحال توسعه اهمیتی راهبردی دارد. تکنولوژی مزایای زیادی همچون درآمد طولانی مدت شایان توجه، رشد و توسعه، اشتغال گسترده، اقتدار ملی و قدرت آفرینی را به همراه می آورد. فناوری هسته ای همچون پیچیده ترین و انحصاری ترین فناوری های عصر حاضر است که دستیابی و فعالیت در آن مستلزم کارهای گسترده و برنامه ریزی شده درباب پژوهش های بنیادی و کاربردی، کاربرد طیف وسیعی از فناوری ها با مقیاس های مختلف و ارتقاء سطح استانداردهای بکار گرفته شده در حوزه های مختلف است. به بیان دیگر فناوری هسته ای به عنوان یک بخش پیشرو عمل کرده و موجب ایجاد، تحرک و توسعه بخش های دیگر می شود.
- تولید برق هسته ای فقط یکی از استفاده های فناوری هسته ای است و این فناوری در زمینه های مختلف زندگی همچون سلامت، پزشکی، کشاورزی، دامپروری و صنایع مختلف وارد شده است و در بعضی موارد نقشی بسیار حیاتی دارد.
انرژی هسته ای انرژی مطمئن و قابل اعتمادی است که با سرما، گرما و شرایط اقلیمی، تغییر خاصی در تولید آن ایجاد نمی گردد. انرژی های تجدید پذیر همچون بادی و خورشیدی محدودیت های خاص خودشان را دارند و در تمام مواقع سال در دسترس نیستند و نمی توان خیلی روی آنها حساب کرد.
مقدار کمی سوخت اتمی مقدار زیادی انرژی و برق تولید می کند. هر انسان طی 72 سال زندگی حدود 235 هزار کیلووات ساعت برق مصرف می کند در همین حال یک قرص سوخت اورانیوم به اندازه تخم مرغ بیش از این مقدار برق تولید می کند.
انرژی آینده انرژی گداخت هسته ای است. کشورهای پیشرفته طبق برنامه در سال 2050 به این انرژی نامحدود در سطح راکتورهای بزرگ تولید برق گداخت دست می یابند و ما برای دستیابی به تولید برق از گداخت هسته ای و عقب نماندن از جهان لازم است در انرژی شکافت هسته ای در سطح بومی سازی رشد و توسعه پیدا نماییم که الحمدلله تا حالا در بخش هایی همچون چرخه سوخت هسته ای، تولید رادیوداروها، تولید آب سنگین، اکسیژن 18 و دوتره های پزشکی و صنعتی بومی سازی کرده ایم.
ضرورت تنوع بخشی در سبد انرژی کشور و تامین پایدار انرژی:
برمبنای استانداردها و تجربیات بین المللی، هم اکنون کشورهای جهان بمنظور برقراری امنیت انرژی، برمبنای منابع و توانمندی های علمی و فنی موجود هر کشور، استفاده از منابع مختلف انرژی و همین طور باتوجه به مقتضیات آینده منابع انرژی در جهان، ترکیب و سبد متنوع تری از انرژی را برای مصارف کشورشان در نظر می گیرند و برنامه ریزی می کنند. کشورمان نیز بر همین مبنا سیاست تنوع سبد انرژی و استفاده از منابع مختلف انرژی همچون استفاده از انرژی هسته ای با بهره گیری از حداکثر توان داخلی و مشارکت بین المللی دنبال می کند. سازمان انرژی اتمی ایران برمبنای همین سیاست و چشم انداز 20 ساله برای افزایش سهم برق هسته ای به 20 درصد در سبد انرژی کشور، از تمامی سازندگان، صنایع بزرگ و شرکت های دانش بنیان دعوت نموده تا در ساخت نیروگاه های هسته ای مشارکت داشته باشند.
استفاده از انرژی های مختلف برمبنای سیاستی اصولی و بین المللی بمنظور پیش گیری از بحران های احتمالی انرژی نظیر آنچه در کشورهای اروپایی بعد از جنگ روسیه و اوکراین ایجاد شده است، برنامه ریزی می شود.
در زمینه استفاده از انرژی های تجدید پذیر همچون باد و خورشید ضمن این که کشورمان دراین زمینه ها فعال است و از ظرفیت های داخلی استفاده می نماید، اما در سبد انرژی اولویت محسوب نمی شوند. نیروگاه های بادی و خورشیدی نمی توانند به عنوان برق پایه تعریف شوند. به سبب این که با تغییر شرایط آب و هوایی متغیر هستند. قابل ذکر است برای تولید 1000 مگاوات برق چیزی در حدود 3.125 میلیون پنل خورشیدی و یا 431 توربین بادی در مقیاس کاربردی مورد نیاز است. که برای این کار به زمینی بسیار وسیع احتیاج است.
استفاده از مشعل ها (فلرینگ) مقرون به صرفه نیست
استفاده از مشعل های (فلرینگ) صنایع مختلف شامل پالایشگاه ها، پتروشیمی ها و... برای تولید برق، برمبنای مراجع متعدد، باتوجه به هزینه های بالای جمع آوری، پالایش، کنترل و انتقال، مقرون به صرفه نیست.
جهان امروز درحال گذار به سمت انرژی های پاک برای مبارزه با تغییرات اقلیمی است (که اکنون این تغییرات با وقوع سیلاب های ویرانگر، گریبان گیر کشور عزیزمان هم شده است). گاز طبیعی به تنهایی 70% از سبد مصرف انرژی کشور را تشکیل می دهد؛ بنابراین، وابستگی بیش از اندازه به گاز برای تامین برق کشور، به احتمال فراوان در آینده نزدیک برای کشور مشکل آفرین بوده و از دیدگاه پدافند غیرعامل (وابستگی به یک منبع انرژی) به مسألهای بحرانی بدل خواهد شد. از طرف دیگر، با روند افزایشی مصرف گاز در ایران در ضمن سالهای اخیر، حتی افزایش ظرفیت تولید فازهای جدید پارس جنوبی نیز نتوانسته است پاسخگوی اوج مصرف خصوصاً در فصل زمستان باشد. افزون بر این مساله در روزهای سرد سال، گاهی خوراک واحدهای پتروشیمی، سیمان، فولاد و صنایع دیگر نیز کاهش پیدا می کند تا مشکلی در تامین گرمایش خانگی ایجاد نشود که این مساله نیز به بروز مشکلات زیادی در این واحدها و بی نظمی در تامین مواد اولیه کارخانه های پایین دستی منجر می شود.
نکته نهایی
نکته نهایی این که سیاست ها و تصمیمات کلان کشور در زمینه های مختلف همچون نیرو و برق از مبادی سیاسی (مقام معظم رهبری، شورای نگهبان، تشخیص مصلحت، دولت)، حقوقی (دولت و مجلس)، فنی (وزارت نیرو و انرژی اتمی و دیگر دستگاه های مربوطه) و کارشناسان متخصص هر حوزه عبور می کند و در نهایت به نهاد و دستگاه مجری ابلاغ می شود. بدین سبب به هیچ وجه ساخت نیروگاه اتمی از تصمیمات فردی و تشخیص اشتباه مسئولان نیست. باید اصرار کرد سرمایه گذاری مملکت در تولید برق هسته ای، اقتدار ملی، قدرت و استقلال کشور، رفاه مردم، تکنولوژی های جدید و اشتغال متخصصان را به ارمغان می آورد بطوریکه برنامه چشم انداز 1420 سازمان انرژی اتمی مستقیم و غیر مستقیم موجبات اشتغال حدود 42 هزار نفر را در پروژه ها و بخش های مختلف این صنعت راهبردی فراهم خواهد نمود.
در آخر به طور یقین شایسته است رسانه های کشور در قضاوت و نقد موضوعات راهبردی و ملی و مسائل تخصصی دقت و حوصله بیشتری داشته باشند و اصول اخلاقی بی طرفی، دقت و صحت مطالبی که می نویسند را رعایت نمایند.
سازمان انرژی اتمی ایران
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب