روایت قائم مقام ایران خودرو از آنچه در صنعت خودروسازی می گذرد

ایران خودرو ضد پوپولیسم صنعتی

ایران خودرو ضد پوپولیسم صنعتی خبرگزاری نفت و گاز: به گزارش خبرگزاری نفت و گاز، کش وقوس میان وزارت صمت و ایران خودرو بر سر قیمت گذاری دستوری با رای شورای رقابت متوقف گردید، اما آیا ختم این غائله به مفهوم نقطه پایان چالش میان خودروسازان و سیاستهای صنعتی دولت است؟


به گزارش خبرگزاری نفت و گاز به نقل از مهر، توضیحات «جمشید ایمانی»، قائم مقام ایران خودرو در گفتگوی ویژه خبری اخیر به مفهوم یک «نه» قاطع به این پرسش بود. وی در قاب تلویزیون از مشکلات مزمن و ریشه داری اظهار داشت که سال هاست صنعت و بازار خودرو را در چنبره خود گرفتار و شرایط امروز را به خودرو های وطنی، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان تحمیل کرده است. مجموعه برنامه هایی که بااینکه عموماً به عنوان سیاستهای دولتی نامیده و خطاب می شود، اما «تصمیمات پوپولیستی» تعبیر دقیق تری برای آن به شمار می آید. پوپولیسم چیست و چه نتیجه ای دارد؟ «پوپولیسم» یا عوام گرایی تعریفی ساده و نتایج پیچیده ای دارد و شامل رویکردهایی است که برای جلب نظر و حمایت عموم شهروندان، شعارهای غیرواقعی اما دلچسب و مردم پسند می دهد. سیاستهای پوپولیستی اغلب با هدف جذب رضایت کوتاه مدت مردم، مشکلات را بیش از حد ساده جلوه داده و راهکارهای غیرکارشناسی ارائه می کند که در طولانی مدت خود به بحران بدل می شود. مانند سیاست هایی که دولت ونزوئلا در دوران هوگو چاوز یا نیکولاس مادورو در پیش گرفت و با شعار «تولید خودروی ارزان» و «قیمت گذاری دستوری» ظرف ده سال تولید خودرو در این کشور را از ۲۰۰، ۰۰۰ دستگاه، به کمتر از ۱۰، ۰۰۰ خودرو رساند. نمونه دیگر ابرپروژه «توگ» در ترکیه با شعار «تولید انبوه خودرو های برقی ارزان قیمت» بود که بااینکه بازهم از آن حمایت می شود، اما از برنامه اعلام شده عقب است و از نقطه مطلوب فاصله دارد. با این اوصاف آیا میتوان ادعا کرد بخشی از عارضه های صنعت خودروسازی کشور نیز برآمده از نگاه یا سیاستهای پوپولیستی است؟ پاسخ به این پرسش را میتوان در توضیحات قائم مقام مدیرعامل «ایران خودرو» یافت. ۱. قیمتگذاری پوپولیستی؛ جمشید ایمانی در گفتگوی خود افشا کرد وزارت صمت مصوبه افزایش ۲۷ درصدی را نادیده گرفته و سقف اصلاحات قیمت را روی ۱۵ درصد نگه داشت. او با اعلان اینکه مدیریت ایران خودرو با قانون و نظام قیمت گذاری مشکل ندارد، تاکید کرد مشکل آنجاست که دستورالعمل ها رعایت نمی گردد. قیمت گذاری روی خودرو، رایج ترین تصمیم پوپولیستی دولت هایی است که می خواهند از این اهرم برای «نمایش مهار تورم» و نه مهار واقعی تورم بهره گیرند. قیمت گذاری دستوری با تعیین قیمتی پایین تر از هزینه تمام شده مانند فردی عمل می کند که برای کاهش دمای هوا، دماسنج را بشکند! سیاست تعیین سقف قیمتی برای خودرو ها، میراث دولت محمود احمدی نژاد بود که بالاتر از یک دهه جامعه و اقتصاد را درگیر سونامی ثبت نام کرد و منجر به ظهور بزرگ ترین مسابقه بخت آزمایی تاریخ کشور شد. «افت تولید»، «کاهش کیفیت»، «ایجاد صف»، «سهمیه بندی»، «خلق بازار زیرزمینی» و در نهایت پر کردن جیب دلالان نتایج بالاتر از یک دهه تعیین سقف قیمتی بود که آواربرداری آن از روی صنعت و بازار خودرو سال ها طول خواهد کشید. ۲. پوپولیسم توزیعی قائم مقام مدیرعامل ایران خودرو در بخشی از سخنانش به اختصاص الزامی ۷۰ درصدی خودرو (۵۰ درصد به مادران و جوانان و ۲۰ درصد به خودرو های فرسوده) اعتراض و اعلام نمود این سیاستها تنها به ۳۰ درصد از تولیدات اجازه می دهد روانه بازار آزاد شود. نگاهی که از یک طرف موجب می شود بخشی از مشمولان این سهمیه به طمع کسب سود از ما به التفاوت قیمت رسمی و بازار آزاد «متقاضی» دریافت خودرو باشند و نه مصرف کننده آن؛ و از جانب دیگر احتمال دسترسی مصرف کننده واقعی و غیرسهمیه ای را ۷۰ درصد می کاهد. ۳. برخورد گزینشی با قانون یکی از خاصیت های مشترک تصمیمات و نگاههای پوپولیستی، نادیده گرفتن قوانین یا اجرای گزینشی قوانین است. آن گونه که جمشید ایمانی گفت، عدم اجرای دستورالعمل های شورای رقابت همین طور عدم اجرای ماده ۹۰ قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ (پرداخت ما به التفاوت قیمت واقعی و ابلاغی به خودروسازان) بخشی از قوانینی است که در رابطه وزارت صمت و خودروسازان مورد غفلت قرار گرفته است. ۴. پوپولیسم مالی جنجالی ترین بخش سخنان مدیر ارشد ایران خودرو، سهم مالی دولت از عرضه هر خودرو است. به قول ایمانی، بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از ارزش هر خودرو به صورت های مختلف توسط دولت دریافت می شود. نکته قابل تأمل این جاست دولت ها نه درباره ی این سهم حرفی می زنند و نه حاضرند به سود شهروندان و در جهت کاهش قیمت از عایدی خود صرف نظر کنند. ۵. دوقطبی سازی ۶. در نگاه اول «دوقطبی سازی» تعبیری سیاسی تلقی می شود که در روزهای انتخابات اوج می گیرد، اما واقعیت اینست پوپولیسم اقتصادی نیز از دوقطبی ارتزاق می کند. دولت های پوپولیست همیشه کوشیده اند با برچسب زدن به کارشناسان، تولیدکنندگان، سرمایه داران بخش خصوصی و … همین طور ترسیم سیمای قهرمان از خود، حمایت توده مردم را برای پیشبرد سیاستهای خود بهره گیرند. بااینکه قائم مقام مدیرعامل ایران خودرو به یک اشاره درباره ی سهم دولت از عرضه خودرو اکتفا کرد، اما این اشاره در کنار برخورد تعزیراتی وزارت صمت مقابل ایران خودرو با عنوان اتهامی «گران فروشی» و القای اینکه بخش خصوصی فقط دنبال کسب سود هستند، خواسته یا ناخواسته دوقطبی مردم-ایران خودرو را متبادر کرد. اما آیا ادامه سیاستهای پوپولیستی صنعت خودرو از طرف دولت ها و وزرای صمت انتخابی، آگاهانه و مغرضانه است؟ بعید است جواب این سؤال مثبت باشد؛ اما واقعیت اینست نیت و انگیزه تصمیم گیران فرقی درنتیجه سیاستهای پوپولیستی ندارد. خودروسازی در کشور ما مانند تمام کشورهای جهان در دامن دولت متولد شد و نزدیک ۵ دهه مدیریت دولتی و خصولتی، اینرسی تصمیمات پوپولیستی و هزینه سیاسی و اجتماعی مخالفت با برنامه های عامه پسند سبب شده این دور باطل تا امروز ادامه داشته باشد. دراین میان واگذاری بزرگ ترین خودروسازی کشور به بخش خصوصی و تغییر ریل ایران خودرو از سیاستهای پوپولیستی به مسیر کارشناسی و واقع بینانه فرصتی برای شناسایی و رهایی صنعت خودرو از اشتباهات موروثی را فراهم ساخته است و میتوان ادعا کرد دوگانه واقعی امروز نه ایران خودرو- وزارت صمت بلکه عقلانیت-پوپولیست است. علاوه بر آزادسازی قیمت ها، حذف سهمیه های غیرمنطقی، اجرای تمام وکمال قوانین، کاهش مداخلات دولتی و محورقرار گرفتن عقلانیت و تخصص پادزهر معضلات امروز صنعت و بازار خودروسازی کشور است. احیانا ایران خودرو مسیر همواری برای اصلاح صنعتی کشور در زمینه خودروسازی پیش رو نداشته باشد، اما راهکار دومی نیز متصور نیست. مثلی می گوید برای رسیدن به بهشت، باید از جهنم عبور کنید و حال باید منتظر ماند و دید ایران خودرو از خان های بعدی چه طور عبور خواهد کرد؟ حرف آخر اینکه نگاهی که از یک طرف باعث می شود بخشی از مشمولان این سهمیه به طمع کسب سود از مابه التفاوت قیمت رسمی و بازار آزاد «متقاضی» دریافت خودرو باشند و نه مصرف کننده آن؛ و از سوی دیگر احتمال دسترسی مصرف کننده واقعی و غیرسهمیه ای را ۷۰ درصد می کاهد. برخورد گزینشی با قانون یکی از خاصیت های مشترک تصمیمات و نگاههای پوپولیستی، نادیده گرفتن قوانین یا اجرای گزینشی قوانین است. در نگاه اول «دوقطبی سازی» تعبیری سیاسی تلقی می شود که در ایام انتخابات اوج می گیرد، اما حقیقت این است پوپولیسم اقتصادی هم از دوقطبی ارتزاق می کند.


منبع:

1404/05/31
11:38:40
5.0 / 5
23
تگهای خبر: برق , تولید , صنعت , فروش
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
X
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۴ بعلاوه ۱

پربیننده ترین ها

پربحث ترین ها

جدیدترین ها

خبرگزاری نفت و گاز OilNA
oilna.ir - حقوق مادی و معنوی سایت خبرگزاری نفت و گاز محفوظ است

خبرگزاری نفت و گاز

اخبار روز حوزه نفت و گاز
اویلنا، جایی که خبر به تحلیل تبدیل می شود. آگاهی از انرژی، کلید موفقیت.