از مبل تا یخچال در رودخانه های ایران
به گزارش خبرگزاری نفت و گاز امروز روز جهانی حفاظت از رودخانه هاست. رودخانه هایی كه به دلیل اجرای طرح های سدسازی، تكه تكه شده اند و دیگر شباهت چندانی به رودخانه ندارند. به این مناسبت مدیر اكوسیستم های تالابی سازمان محیط زیست نسبت به از بین رفتن اكوسیستم های رودخانه ای كشور بر اثر سدسازی و قطع كریدورهای مهاجرت آبزیان، ورود زباله ها و ساخت و ساز غیرمجاز در حریم رودخانه ها اخطار داد.
مسعود باقرزاده كریمی با تاكید بر اینكه رودخانه ها مثل رگ های بدن هستند، به ایسنا اظهار داشت: رودخانه ها اهمیت دارند چراكه سیستم هیدرولوژی یك منطقه را كامل می كنند. به همین علت برای حفظ تالاب ها باید بتوانیم رودخانه ها را حفظ نماییم چون آنها نه تنها شریان های آبی تالاب ها هستند بلكه خیلی از زیستمندان، بخشی از دوره زندگی خویش را در رودخانه ها می گذرانند حتی اگر تالابی باشند.
جایگاه رودخانه ها در زادآوری آبزیان
وی با اشاره به اینكه خیلی از ماهیان و سایر آبزیان برای زادآوری به سرشاخه های رودخانه ها می روند، خاطرنشان كرد: آبزیان در دوران تكامل خود یاد گرفته اند كه برای زادآوری به بخش های خنك و تمیز بروند. به همین علت برای این كار خویش را به سرشاخه رودخانه یا چشمه ها می رسانند و آنجا تخم ریزی می كنند ازاین رو اگر رودخانه ها آلوده شوند یا از راه سدسازی ها امكان مهاجرت ماهیان از بین رود، آبزیان به شدت صدمه می بینند.
این كارشناس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان این نكته كه یكی از مهمترین عوامل تخریب اكوسیستم رودخانه ها، قطع شدن كریدورهای مهاجرتی در رودخانه ها است، اظهار داشت: بشر خیلی دیر متوجه شد كه سدها مانع مهاجرت ماهیان می شوند اما بالاخره برای آن راهكار پیدا كرد. در كشورهای پشرفته دنیا تصمیم گرفتند كه برای سدها FISH AWAY طراحی نمایند. به این شكل كه از كنار سد، مسیری پلكانی ایجاد می شود و از راه آن ماهیان می توانند جابه جا شوند ازاین رو با همین راهكارهای ساده می توان اكوسیستم های رودخانه ها را حفظ و حراست كرد.
باقرزاده كریمی با اشاره به اینكه سدسازی سبب قطع مهاجرت ماهیان و در ادامه باعث صدمه های زیست محیطی و حتی اجتماعی می شود، اظهار داشت: رودخانه سیاتل از كانادا سرچشمه می گیرد، وارد آمریكا می شود و از سیاتل به اقیانوس آرام می ریزد. روی این رودخانه در سال ۱۹۲۰ سدی ساخته شد كه به تدریج زندگی سرخپوستان سیاتل را تحت تاثیر قرار داد چون امرار معاش آنها از راه ماهیان و سد ساخته شده سبب كاهش مهاجرت و زادآوری ماهیان شده بود. این مورد به ظاهر ساده مشكلات مختلف خیلی از جمله بزهكاری و اعتیاد برای ساكنان این ایالت ایجاد كرد تا اینكه در سال ۱۹۷۰ «فیش وِی» یا پلكان ماهی را روی سد سیاتل طراحی كردند.
وی با اشاره به بازدید خود از سد سیاتل و «فیش وِی» طراحی شده برای این سد در سال ۲۰۰۲ اظهاركرد: پس از آن بازدید، در آن دوره وقتی این راهكار را برای مسئولان وزارت نیرو مطرح می كردم برای آنها خنده آور بود و معتقد بودند كه هزینه اضافی به بار می آورد البته در ایران «فیش وِی» را برای برخی سدهای كوچك اجرا كردند.
از مبل تا یخچال در رودخانه های ایران
مدیركل دفتر اكوسیستم های تالابی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اینكه آلودگی رودخانه ها عامل دیگری برای تخریب و از بین رفتن رودخانه ها است، اظهار داشت: متاسفانه فرهنگ خیلی خوب گذشته را در حفظ پاكیزگی آب از دست داده ایم. در گذشته آلوده كردن آب را بسیار بد می دانستیم و حتی عشایر كنار رودخانه اتراق نمی كردند تا مبادا آلودگی هایشان وارد رودخانه شود و به تمیز نگه داشتن رودخانه ها بسیار حساس بودند اما برعكس امروزه متاسفانه مردم منطقه همه دورریختنی های خویش را به رودخانه ها می ریزند. برای مثال در تالاب انزلی شما می توانید مبل و یخچال ببینید چون روستاییان بالادست رودخانه ها علاوه بر زباله های معمولی دورریختنی های بزرگ خویش را هم داخل رودخانه می ریزند ازاین رو انواع لوازم خانگی و صنعتی در رودخانه ها پیدا می شود.
تاثیر منفی ساخت هتل و ویلا در بستر رودخانه ها بر زندگی پرندگان
باقرزاده كریمی همینطور با اشاره به اینكه ساخت و ساز كنار رودخانه ها به شدت به اكوسیستم رودخانه ها صدمه می زند، اظهار نمود: با تجاوز به حریم رودخانه، حق انفال و سایر زیستمندان از بین می رود چون رودخانه ها اساساً محل زندگی و لانه گذاری یك پرنده است و اگر پرنده خانه یا ویلایی را نزدیك رودخانه ببینند دیگر به آن منطقه نزدیك نمی گردد كه در نتیجه دوری و قطع ارتباط پرنده با رودخانه، كل زنجیره اكوسیستم به هم می خورد.
وی در انتها ضمن ابراز تاسف از وضعیت آلوده و تخریب های صورت گرفته در رودخانه ها اظهار داشت: برای كشوری مثل ایران كه دارای تمدن آبی است و در دین، مذهب و باورهای اجتماعی ما بر حرمت آب بسیار تاكید شده، تخریب رودخانه ها بسیار حیرت انگیز و ناراحت كننده است. روز جهانی رودخانه ها تلنگر كوچكی است تا شاید به خودمان بیایم و شریان های حیاتی را نبندیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب